HOOGTEPUNTEN VAN ITALIË. VENETIË. (DEEL 21)

HOOGTEPUNTEN VAN ITALIË.

VENETO.

VENETIË. (21)

EEN GONDEL WAT IS DAT?

Italiaans vaartuig, in het bijzonder in gebruik te Venetië. Tegen het einde van de middeleeuwen hadden de gondels zo'n hoge graad van luxe bereikt dat de Senaat een wet uitvaardigde die het type en de versiering vastlegde, behalve voor de Doge en de ambassadeurs. Van die tijd af dateren de nu nog bekende zwart geschilderde gondels.

het zijn platboomde vaartuigen met een inde lengte gebogen vlak dat aan beide puntige uiteinden boven water uitkomt en overgaat in gebogen stevens, die hoog boven water uitsteken. Op de voorsteven staat een metalen versiering, ferra genoemd. De achtersteven eindigt in een kleine voluut. De rompvorm van de gondel is asymmetrisch met scheluw staande stevens .

Hierdoor wordt de drift die door de riemslag van de gondelier veroorzaakt wordt ten dele gecompenseerd. De voorplecht is afgedekt door een dakvormige plecht. Daarachter is het ruim, dat vroeger ten dele werd ingenomen door een hut (caponera of felza genaamd). Deze kon ten hoogste plaats bieden aan twee personen en worden afgesloten met een deur, gordijnen en blinden. Tegenwoordig is deze ruimte volledig open en biedt plaats tot vier of vijf personen. Hier achter ligt de achterplecht, waarop een klein platform voor de gondelier is gemaakt. deze staat bij het roeien (wrikken) met het aangezicht naar voren en steunt zijn riem in een speciaal gevormde dol.

De afmetingen zijn: lengte 10 meter; breedte 1,4 meter en een holte van 45 cm.

Men onderscheidt nog de 'gondola da poste' die taxi vervoer verricht, de 'gondola di mestre', die groter is en speciaal bedoeld is voor tochten naar Mestre en Fusin.

DE GONDELVAART.

Het duurde even eer we allemaal een plaatsje handen gevonden in een van de vele gondels die hier af en aan varen met de te vaak veel te veel geld betalende passagiers. Ook de oude romantiek, dat de gondeliers een lied stond te zingen bestaat allang niet meer. Het is heden zuivere commercie en concurrentie.

Het water in de kanaaltjes stond hoog door de straffe zuid-oostelijke wind die over de Adriatische zee kwam aanwaaien en het water op zee, de rivieren en kanalen opstuwde.
Zodoende was het vaak diep bukken bij het onderdoor varen van de boogbruggetjes over het water.

We passeerden fraaie oude gevels, waar helaas de tand des tijds duidelijk aan had toegeslagen of dat er geen geld was om deze oude panden op te knappen.
ook aan de ingangen van de panden die vroeger over het algemeen aan de waterkant lagen lagen, was de verhoogde waterstand duidelijk te zien. De traptreden die men vroeger nog op moest om het pand te betreden lagen nu onder water.
Venetië kent een groter en bedreigender probleem dan alleen de hoge waterstand van de zee: de stad is aan het verzakken.
Wil men echt deze stad voor de toekomst behouden dan zal er echt wat moeten gebeuren, zoals bijvoorbeeld de aanleg van een soort Delta-werken, zoals wij deze kennen in Nederland.
Veel ontwerpen zijn reeds gepresenteerd, maar wie gaat dit betalen?
We verlaten de smalle kanaaltjes en varen het Canal Grande op.

 CANAL GRANDE.

Het 'grote kanaal' is ongeveer 4 kilometer lang en doorkruist een groot deel van de stad.

Varend over het kanaal kom je de mooiste hoekjes en gebouwen tegen. De fraaiste paleizen staan in feite aan de oevers van dit kanaal.

Het kanaal deelt de stad in twee delen, die door drie bruggen met elkaar zijn verbonden: de Rialto-brug, de Scalzi-brug en de brug van de Accademia.

Vroeger was het Canal Grande de haven van Venetië, het middel;punt van de bloeiende handel van de Venetiaanse republiek. langzaam verplaatste de losplaatsen en hun opslagruimten zich naar de oever van Canale della Giudecca.

De oevers van het Canal Grande werden de geliefde bouwplaatsen van patriciërspaleizen. Vanaf de 15e eeuw werden de oude gebouwen in Byzantijnse stijl vervangen door weelderige gebouwen en kerken in de gotische, renaissancistische- of barokstijl.

RIALTO-BRUG.

De eerste brug die op deze plaats lag, was een houten brug met de naam "Ponte della Moneta". het was een vlotbrug, wat we tegenwoordig een pontonbrug zouden noemen. deze vlotbrug werd in 1181 gebouwd.

Deze brug werd vervangen rond 1250 door een houten brug, bestaande uit twee oplopende hellingen met in het midden een ophaalbrug, zodat grotere schepen deze brug konden passeren. Deze brug stortte verscheidene keren in en de laatste keer in 1444 toen hij bezweek onder het gewicht van een mensen massa die naar een optocht van schepen stonden te kijken.

In 1503 werd gekeken naar de mogelijkheid voor de bouw van een stenen brug, veel stadsarchitecten dienden ontwerpen in, maar gingen steeds uit van een lage overspanning met meerdere bogen.

Dit was niet wenselijk voor het scheepvaart verkeer.

De huidige brug is het ontwerp van Antonio da Ponte en overspant het Canal Grande in één boog.

In feite lijkt het geheel op de oude houten brug met de twee oplopende hellingen en de ophaalbrug in het midden. Op de brug zijn twee overdekte doorgangen met winkeltjes en dus drie voetpaden met traptreden om de brug over te steken.

We vervolgen onze vaarroute over het Canal Grande, waarbij de gondelier stevig moest door wrikken tegen de wind in.

Rechts van ons ligt het Palazzo Papadopoli.

het gebouw met twee verdiepingen wordt toegeschreven aan Gian Giacomo dei Grigi.

Opvallend is de fraaie kroonlijst met de liggende ovale vensters er onder en op het dak twee obelisken.

Veel gebouwen hebben hier hun eigen aanlegplaats met de daarbij behorende meerpalen die in de boden van het kanaal zijn geslagen, maar boven water in twee naar beneden draaiende banden zijn geschilderd in wit-lichtblauw, wit-donkerblauw of wit-rood, met vaak op de kop van de paal een versiering. Na de korte vaart over het Canal Grande steken we weer de kleine kanaaltjes in en varen naar de aanlegplaats waar onze vaart begon. We hadden nog genoeg vrije tijd om wat door de wat rustiger geworden smalle straatjes te wandelen, bruggetjes over te steken en winkeltjes te bekijken, voordat we ons bij het steiger van de veerboot terug naar Mestre moesten melden.

Op het Plazza San Marco borrelde het water uit

de riolen omhoog door de harde wind buiten op zee.

Stinkend brak water. Het was ons al opgevallen dat overal op de beide pleinen stapels vlonder met poten er onder lagen opgeslagen. om droge voeten te houden bij het onderlopen van de pleinen.

Zo ziet het plein er uit als het geheel blank staat, maar wij hielden gelukkig nog droge voeten.

We wandelden door smalle straatjes met kleine restaurantjes met fraai uitgestalde gerechten en hinderlijke obers die je bijna naar binnen trokken. maar wat vooral de aandacht trok waren de winkels met het beroemde glaswerk van Venetië. Wat we onderscheiden in het Venetiaanse glaswerk, wat door de rijke kooplieden van onze VOC gebruikt werd en het glaswerk van Murano. (zie deel 22)

                   Zie vervolg: HOOGTEPUNTEN VAN ITALIË. VENETIË. (DEEL 22)