maandag 16 januari 2023

GEMBERPLANT EN WORTEL.

 

   IN AZIATISCHE GERECHTEN 

EN ALS  KRUIDENGENEESMIDDEL.




GEMBER.

Gember komt van de Zingiber officinale een bloemplant uit de familie Zingiberceae.
De plant wordt gemiddeld 0,6 tot 1,2 meter hoog en heeft smalle bladeren, 2 centimeter breed en 18 centimeter lang.
De stengels ontspruiten elk jaar uit de knoppen van de wortelstok.
De plantages zien eruit als groene rietvelden.
De wortelstok wordt gebruikt om er gember van de maken.
De Engelse benaming is ginger en de Indonesische jahe.



De bloeiwijze is aarvormig, waarbij de aren ongeveer 8 centimeter lang zijn. De bloemen zijn bleekgeel van kleur met een purperachtige gekleurde lip met roomkleurige stippen en streepjes.

De gecultiveerde planten zijn meestal steriel en bloeien niet.

Gember wordt in bijna elk tropisch of subtropisch land gekweekt, indien er landbouwgrond beschikbaar is.
De plant heeft veel nutriënten nodig in de voedselrijke grond.
De teelt vindt meestal plaats in een beschaduwde standplaats, meestal een gebied waar bomen schaduw geven.
Gemberplanten worden vermeerderd door ze te scheuren.

De oorspronkelijke groeiplaats van gember is niet bekend. Sommige bronnen vermelden dat de oorsprong ligt in het zuiden van China en anderen noemen India.


De plant wordt geoogst in het einde van het seizoen, afhankelijk waar op de wereld, als de bladeren gaan afsterven.                                        De wortelstokken worden opgegraven en worden gedroogd in de schaduw. Jongere wortels worden geoogst om vers te gebruiken of in te leggen.        De oudere wortelstokken worden gemalen om gemberpoeder te verkrijgen. De oudere wortelstokken hebben een kurkachtige schil.

Er bestaan verschillende cultivars, waarbij onder andere de wortelstok in kleur varieert.

Smaakgevende stoffen in de plant zijn gingerol, gingeridione en shogaol.


De gemberwortel werd al in de eerste eeuw na Chr. geëxporteerd naar Europa voor de lucratieve specerijenhandel. De route liep via India.
Gember werd al door de Romeinen gebruikt, volgens schriftelijke bronnen waarin Romeinse belasting werd vastgesteld voor importen via de Rode Zee naar Alexandrië.
Verder bestaan er bewijzen van import te Marseille in 1228 en Parijs in 1296.

De gemberwortel werd verspreid naar onder andere de Molukken, andere delen van Azië, Ethiopië en uiteindelijk ook naar West-Afrika.
Het zou ook een van de eerste oosterse planten zijn die naar Europa werd gebracht.
De Spanjaarden introduceerden gember in Zuid-Amerika. Francisco de Mendosa nam de plant mee uit Oost-Indië. In 1547 werd gember al vanuit Spaans-Zuid-Amerika geëxporteerd

Familie van de gember, waarvan de wortels een andere kleur hebben zijn: Curcuma longa, waaruit curcuma wordt gewonnen, Elettaria cardamomum dat kardemon levert en Kaempferia galanga, waaruit kentjoer wordt gemaakt.

Gember wordt gebruikt ter verbetering van de spijsvertering en misselijkheid, winderigheid en menstruatiepijn te verlichten. Gemberthee van verse gember te gebruiken.
Gember is doorbloeding stimulerend, verwarmend, pijnstillen en ontstekingsremmer.
Gember olie heeft een fijne warme, krachtige en vurige geur en is ideaal voor massage van verharde spieren, bij spierpijn en reumatische klachten.



Zoals er veel verschillende soorten van de gemberplant voorkomen, zo ook een groot verschil in de bloemen.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten