KROEPOEK.

 

   EEN GELIEFDE KNABBEL 

     EN EEN BIJGERECHT

  IN DE INDISCHE KEUKEN.

KROEPOEK.

Kroepoek, in het Indonesisch kerupuk en in het Javaans krupuk is een bijgerecht uit de Indonesische keuken.

Kroepoek is dun en hard als het ongebakken is, en wordt krokant en luchtig als het gefrituurd is.

Ingrediënten zijn per soort verschillend.

In Indonesië kent men honderd tallen soorten kroepoek. Ieder eiland, iedere streek of dorp kent zijn eigen soort kroepoek en de smaak afhankelijk van in ingrediënten.

De bekendste soort in Europa is de kroepoek naturel, de Palembang kroepoek genaamd.

Verder soorten als:

* Cassavekroepoek welke vegetarisch is.

* Aardappelkroepoek, bij ons bekend als chips.

* Kroepoek ikan of garnalen.

* Knoflookkroepoek. (krupuk bawang)

 

Krupuk betekend in het Javaans "gefrituurd bijgerecht". Het woord werd later opgenomen in andere talen en aangepast met kleine fonetische variaties.

Aangenomen wordt dat de Javaanse onomatopee voor het geluid van knapperig voedsel, krauk voor een groot gekraak; kriuk voor een klein gekraak, de naam heeft geïnspireerd.

Volgens onderzoek bestond in de 9e of 10e eeuw kroepoek reeds bekend op Java. Het werd gevonden in de Batu Pura-inscriptie geschreven als krupuk rambak, wat verwijst naar crackers gemaakt van koeien- of buffelhuid, die nog steeds bestaan als krupuk kulit.

Kroepoek wordt geproduceerd en geconsumeerd in verschillende varianten en is een integraal onderdeel van de nationale keukens van verschillende Zuidoost-Aziatische landen. Kroepoek raakte in Nederland bekend door de historische koloniale banden met Indonesië.

(Ongefrituurde kroepoek.)

De garnalen en/of de vis worden gedroogd en fijn gemalen en vermengd met tapiocameel, ei, zout en eventueel kruiden. Dit mengsel wordt tot deeg gekneed dat in de vorm van een brood of rol bijna een uur wordt gestoomd, Na het stomen laat met het afkoelen waardoor het enigszins hard wordt , waarna en dunnen plakken van worden gesneden van ongeveer 1 millimeter dikte. Deze worden gedroogd in de buitenlucht of bij grote fabrieken in een droogoven. (Opname rechts is het snijden van de kroepoek telor asin).

De productie van kroepoek is in Indonesië niet alleen fabriekswerk, maar ook veel huisvlijt, vooral in de kleine gemeenschappen. Het probleem hierbij is, dat de hygiëne  vaak uit het oog wordt verloren.

Zo wordt de kroepoek die er uitziet als een grof breiwerk veelal in kleine thuisfabriekjes gefabriceerd.

Hierbij wordt het deeg vloeibaar gehouden en door een soort trechter met twee gaatjes geleidt en het motief met de hand gemaakt. Hierna wordt het product in zon gedroogd en wordt niet gefrituurd voor de consumptie.

De witte wordt krupuk kampong, gemaakt van tapiocameel, genoemd en de bruinige krupuk gendar, een gemalen rijstcracker.

Het drogen van de kroepoek gebeurt veelal in de openlucht, achter op het erf, op het gras van sportvelden, maar ook langs de weg waarover het gemotoriseerde verkeer rijdt.

GEKLEURDE KROEPOEK.

De gekleurde kroepoek is in ieder stalletje in Indonesië langs de weg te koop. Vooral kleine kinderen zijn er dol op vanwege de kleurtjes.

In Indonesië is een uitgebreid onderzoek gaande naar hoe deze kroepoek wordt gekleurd.

Ze is gebleken dat deze kroepoek gemaakt door de crackerfabrikanten van maniokmeel  en soms wordt gekleurd met textielkleurstoffen omdat ze goedkoper zijn en minder verbruiken. Het gaat hier om de stof Rhodamin B die kankerverwekkend is en zelfs reuma kan veroorzaken.

Deze soorten zijn vooral te herkennen aan hun heldere kleuren.

Kleurstoffen die wel zijn toegestaan zijn kleurstoffen uit de natuur van bladeren, vruchten en noten.

In Europa kennen we het E-keurings nummer voor deze kleurstoffen.