BANANENPLANT & VRUCHTEN.

 

   IN DE ZESDE EEUW VOOR ONZE

 JAARTELLING KWAM DE BANAAN

           IN GESCHRIFTEN VOOR.

BANANENPLANT.

De banaan is een eenzaadlobbige plant uit het geslacht Musa, die veel in tropische landen gekweekt wordt om zijn eetbare, gele vruchten.

De plant is een van de grootste kruidachtige planten ter wereld.

Het meest geteelde groepsras, de Cavendish, kan tot meer dan drie meter hoog worden en de soort Musa ingens zelfs tot twaalf meter hoog.

De naam banaan is vermoedelijk via het Portugees afgeleid van het Guinese (Sousso) woord banam.

De wetenschappelijke naam Musa is afkomstig van het Arabische woord mauz.

De banaan is een van de oudste geteelde gewassen van de wereld. In Boeddhistische geschriften is de banaan al in de zesde eeuw voor Christus te vinden.

Alhoewel de banaan zijn oorsprong vindt in Azië en het niet duidelijk hoe de plant in de Caribiën, Midden-Amerika en noordelijk Zuid-Amerika is terecht gekomen, was het een Amerikaanse ingenieur die in 1871 in Costa Rica de eerste commerciële bananenproductie opzette.

De plant vormt een schijnstam van over elkaar liggende vleugelachtige verbrede bladstelen en daarom wordt er ook wel gesproken van een bananenboom. De schijnstam van Musa ingens kan een omvang van drie meter bereiken. De plant komt voor in de landen rond de evenaar. De gemiddelde temperatuur in de koudste maand moet minstens 15 graden zijn.

De bloemen op de dikke, algemene bloeistengel zijn in dwarse rijen geplaatst en elke rij in de oksel van een groen of purperen schutblad.

Aan de top van de bloeistengel zitten vele rijen mannelijke bloemen met vijf meeldraden. De zesde meeldraad ontbreekt vaak.

Aan de voet van de bloeiwijze zitten vrouwelijke bloemen die naar de top vaak overgaan in tweeslachtige bloemen.

Uit een langs een zijde opengespleten kelkbuis komt de tweelippige kroon tevoorschijn.  

De bloemetjes zullen uiteindelijk de vruchten produceren.

De vruchten van de commerciële banaan zijn partheocarp en bevatten daardoor geen zaden. De vrucht is driehokkig en als deze dwars doorgesneden wordt zijn in het centrum de niet uitgegroeide zaden als zwarte puntjes nog te zien.

De vruchten groeien aan trossen, die 30 tot 40 kilo zwaar kunnen worden.

De trossen bestaan uit kammen en de kammen weer uit een aantal 'vingers', de losse banaan.

De vruchten van de wilde soorten bevatten weinig vruchtvlees met veel grote zwarte zaden.

De commerciële banaan wort vegetatief vermeerderd. Uit de wortelstokken groeien weer nieuwe scheuten, die vervolgens weer gaan bloeien. Negen maanden na het planten gaat de plant bloeien en drie maanden later zijn de vruchten plukrijp. De plant bloeit maar één keer en sterft daarna af.

WAAROM IS EEN BANAAN KROM?

Door de zwaartekracht gaat de bloemtros naar beneden hangen.

De vruchten willen daarna naar boven blijven groeien, wat negatieve geotropie heet. 

Als de trossteel ondersteund wordt, zodat deze toch recht overeind blijft, blijven de vruchten gewoon recht.

Er zijn diverse bananensoorten waarvan de trossteel niet doorbuigt onder het gewicht van de vruchten, die zo van nature recht blijven.

Het is dus niet genetisch bepaald en heeft ook niets met het 'groeien n aar het licht', positieve fototropie, te maken. 

GEBRUIK VAN BLAD EN STAM.

Het blad van de banaan is zeer groot en kan voor vele doeleinden gebruikt worden.

De schoolgaande jeugd in Indonesië gebruiken het blad vaan als regenscherm en oude vrouwen als een zonnescherm.

Het blad wordt gebruikt om voedsel in klaar te maken of voedsel in de pakken of op te dienen.

In sommige landen wordt het gebruikt als dakbedekking. Gedroogd als een artistieke bewerking van een boekenkaft of terracotta potten.

De stam wordt na de bloei en de oogst gekapt op Bali en gebruikt als varkensvoer. het blad wordt verwerkt in offeranden voor tempel ceremonies.

BANANEN KOPEN OP DE MARKT.

Wereldwijd bestaan er ongeveer 400 rassen bananen. 

Ga je dan ook in Indonesië naar de markt om bananen te kopen, dan zal dat de eerste ontdekking zijn. Dan wordt je de vraag gesteld, waarvoor je de banaan nodig hebt, want niet iedere banaan is direct geschikt voor consumptie.

Op de eerste plaats vallen de meeste Aziatische bananen onder de categorie "achtertuin bananen", wat inhoud dat ze vrij in het landschap groeien en niet op plantages. De banaan wordt in deze landen zowel als groente en als fruit gezien.

De vrucht heet in Indonesië pisang en op Bali biu, en komt voor in verschillende soorten, maten, kleuren en smaken. De heerlijke zoete, biu susu of "melkbanaan" is niet groter dan de duim van een volwassen man. De biu gading of  "ivoor banaan" blijft groen ook als deze rijp is. De biu gedang saba of "papaya banaan" is zo dik als een gewone papaya, terwijl de biu kaya or of "hout banaan" is juist dun.

Dan de biu batu of "steen banaan" juist verrassend hard is vol met harde zaden.

Zo heb je de bakbananen welke in olie worden gebakken en als groente worden opgediend, maar ook als een snack te koop zijn voedselkarretjes. Men droogt de banaan, snijdt er dunnen schijfjes van en frituurt deze tot bananenchips.

Maar een bananen juice vermengt met ander tropisch fruit smaakt ook best.