INDONESIË WEERZIEN. 2023. BALI. (DEEL 4.)

     

   

      WONDERFULL INDONESIA.

      INDONESIË WEERZIEN 2023.

                        DEEL 4. 

                          BALI.

VLIEGREIS MEDAN NAAR BALI.

Het was thuis in Nederland al moeilijk zoeken met welke luchtvaart maatschappij in Indonesië de binnenlandse reis werd geboekt. Na veel zoeken en prijs overwegingen viel de keuze op Batik Air.

Zo op 9 februari 2023 de nodige bagage ingepakt voor het verblijf op Bali en later in Jakarta.

Bij het uitzoeken van de juiste tijd van vertrek en aankomst maakte ik een kleine fout. De prijs van de vlucht van Medan naar Bali zou via Kuala Lumpur gaan, en daarbij had ik geen rekening gehouden dat we het land zouden verlaten, dus werd mijn visum netjes afgestempeld als vertrek uit Indonesië. In Kuala Lumpur was het overstappen op een andere vlucht die uit Bali moest komen en die met de nodige vertraging aankwam. Na de nodige vertraging naar Bali gevlogen en een nieuw visum gekocht en op de laptop van de douane de Electronioc Customs Declaration uitgeprint.  Via WhatsApp had ik de afhalers op de hoogte gebracht van de vertraging en deze stonden bij de uitgang van het vliegveld netjes op me te wachten. Het was zodoende al avond eer we thuis waren.

BALI IS VERANDERD.

Bij het aanvliegen van het vliegveld Ngurah Rai keek ik naar buiten en zag diep beneden me een moderne verkeersweg met rotonde boven de zeespiegel, de Mandara Tollroad, en ik kon mijn ogen niet geloven. 

Een tollroad met een lengte van 12,7 kilometer, een project dat US 220 miljoen dollar had gekost.

De weg was een snelle verbinding tussen Benoa en Bukit Badung het schiereiland en had een afslag naar het vliegveld bij Kuta. Het was dan wel 2013 geweest dat ik voor het laatst op Bali was geweest, maar het gehele verkeersnet was gemoderniseerd.

Prachtig aangelegde tweebaanswegen met een afscheiding tussen de rijbanen waar volop groen was geplant. En zelfs stoplichten waar men zich keurig aan de regels hield.

Het autoverkeer was zeer toegenomen en dan maar niet te spreken het enorme aantal motorfietsen waarvan de berijders nu allemaal netjes een helm droegen, wat door de politie zwaar werd gecontroleerd en bij niet dragen verbaliseerd werd. 

 SANUR.

Ik had de eer te logeren in de nieuwe woning van oude vrienden die een paprika-veredelingsbedrijf hebben in Kintamani.

Woongedeelte en slaapgedeelten stonden los van elkaar in een grote tuin vol met groen aanplant.

Iedere ochtend lag er een andere versiering met bloemen van de kambojaboom op het tafeltje onder de overdekte waranda.

Bloemen die een heerlijke geur verspreiden en door de Balinezen in versieringen worden gebruikt.

De boom zelf is lelijk en staat vooral veel op islamitische begraafplaatsen. De officiële naam is de Frangipani boom.

Op Noord-Sumatra was het mij al opgevallen dat het klimaat hier ook grote veranderingen aan het ondergaan is.

Van de vroegere periode op Bali herinner ik me dat het meestal flink regende tussen 17.00 en 20.00 uur en daarna was het droog.

Nu regent het soms bakken uit de hemel de gehele dag met als gevolg dat de straten veranderen in kleine rivieren.

Zo moesten we toen we een middag weg wilden gaan onze schoenen uittrekken en wadend door het water, dat enkel hoog stond, om de auto te bereiken. We bezochten die namiddag een goede oude vriend in Ubud. De gehele heenweg in de gietende regen, maar 's avonds op terugweg was het gelukkig droog. 

DANAU BATUR.

Het Batur meer is gelegen bij de plaats en in het onderdistrict Kintamani op het eiland Bali, in de gelijknamige provincie. De plaats ligt ten westen van de actieve vulkaan Gunung Batur.

In de oude krater van deze vulkaan ligt het Batur meer, of Danau Batur, gelegen ten noordoosten van de vulkaan. Het is het grootste meer op het eiland Bali. het meer heeft een lengte van 7 kilometer, een breedte van 2,5 kilometer en een gemiddelde diepgang van 60 meter.

Aan de oever van het meer liggen de dorpen Kedisan en Buahan.

Op deze driedemensionale kaart van Bali, vanuit het noorden gezien, ligt rechts de caldere van Gunung Batur, met een hoogte van 1717 meter, en het daarin gelegen meer. De caldera is tussen 23670 en 28500 jaar oud.

De eerste eruptie welke werd gedocumenteerd was in 1804, en de laatste in 2000. De vulkaan is nog steeds actief.

Links De hoogste berg van Bali de Gunung Agung met een hoogte van 3031 meter. Deze vulkaan is een spiritueel centrum voor de Balinees. Gunung betekend; berg, en Agung betekend; groots.

De lokale bevolking geloofd dat hier de geesten van hun voorouders ronddwalen.

Het was op maandag 13 februari 2023, dat ik mee ben gegaan naar dessa Kedisan om na jaren weer een kijkje te nemen bij het bedrijf dat nu paprika's cultiveert en wel 500 soorten kruist. De zaden hiervan worden nu geëxporteerd naar Europa. Ik leerde dit bedrijf kennen in 2009 onder de naam Bali Fresh. Nadat de oprichter Ronald overleed, nu tien jaar geleden, ging het bedrijf over op de teelt van paprika's. Veranderingen in de markt en de kosten van de zaden, die speciaal in Nederland werden geteeld voor de tropen, deed besluiten nu zelf de zaden te telen en te exporteren. Het huidige bedrijf heeft de naam Dif Nusantara.

De teelt van de paprika's word op biologische wijze gedaan.

Het kaf dat overblijft na de oogst van de rijst wordt hier ziektekiemen vrij gemaakt. In een daarvoor ontworpen oventje wordt een houtvuur aangelegd, waarna met het geheel bedekt met het kaf. Het kaf zal door de rook kiemen vrij worden gemaakt en tijdens dit proces wordt de berg kaf regelmatig omgekeerd. Uiteindelijk heeft het kaf een bruine kleur gekregen en wordt het in de teelzakken gedaan waarin het zaad wordt gepoot. Het gebruikte kaf kan weer als bemesting gebruikt worden op de rijstvelden.

Over het cultiveren en kruisen kom ik later terug.

DENPASAR.

Denpasar is de hoofdstad van Bali en is gelegen aan de zuidkust van het eiland Bali. In de koloniale tijd sprak men van Den Pasar.

De stad is verdeeld in drie onderdistricten; West-, Oost- en Zuid-Denpasar.

In het centrum ligt de overdekte Badung Markt, na een brand werd dit gebouw geheel gerestaureerd gedurende de Corona periode. Het is er nu allemaal een stuk schoner en opgeruimder.

Zo een middag uitgetrokken om daar weer eens een kijkje te gaan nemen. Zelden heb ik het op deze markt zo stil meegemaakt, en liep daar als enige westerling rond te wandelen. Ik begreep dat de meeste drukte pas tegen de avond plaats vond als de bevolking inkopen ging doen om te eten.

Alles was netjes uitgestald en de vloeren waren schoon. Zo vond ik daar weer tropische producten, waar ik andere artikelen mijn aandacht aan zal besteden.

Ook in Denpasar heeft men geen lock-down gekend tijdens de Corona periode. Overal in het gebouw waren gelegenheden om de handen te wassen en te desinfecteren, iets waar streng op werd toegezien.

Zo vond ik wel de hieronder afgebeelde muurschilderingen in het gebouw wel lesgevend.

Ook de stad zelf was schoner geworden. De kleine rivier die langs de markt stroomt, was geen vergaarbak meer met plasticafval. Er was zelfs een kleine wandelpromenade langs aangelegd.

Alleen het verkeer was nog steeds de zelfde chaos, straatjes waar je amper met de wagen doorheen kon, daar er auto's stonden geparkeerd, grote hoeveelheden motorfietsen en stalletjes van venters. Voorzien van onze boodschappen keerden we terug naar Sanur. 

Tijdens het verblijf in Sanur was het steeds oude vrienden, vriendinnen en bekenden ontmoeten. Met die was het ergens koffie drinken en met anderen 's avonds ergens een hapje te gaan eten.

Een ervaring is het nieuwe concept van het Pitaloka Sanu restaurant. Het serveert de Indonesische keuken geïnspireerd door het receptenboek van de eerste president van Indonesië Soekarno.

Ik betwijfel of deze president zelf kookte, maar het eten in het restaurant was zonder meer goed en heerlijk. 

Eerlijk gezegd; Ik leefde, maar werd meer geleefd in deze Bali dagen.

Op een zonnige middag nog een uitstapje gemaakt naar Kuta. Veel van de kleine winkeltjes daar hebben de Corona crisis niet overleefd. De enige toeristen die er rondliepen of zaten waren Australiërs met de bekende bierfles in hun hand. en verder kleine groepjes Japanners, en dat was het dan.

In een mij bekend restaurant een heerlijke portie knoflook garnalen gegeten. Service en bediening zijn nog even goed en vriendelijk als vroeger.

Op 15 februari 2023 met Batik-Air naar Jakarta gevlogen. Van uit het vliegtuig was het enorm hoge standbeeld te zien op Bukit Badung. Het is het Garuda Visnu Kencana standbeeld een project uit de Soeharto periode. Het geheel kwam gereed na 28 jaar, waarin een periode dat de bouw stillag door de economische crisis. Kosten waren rond de 100 miljoen US dollar. Het enorme standbeeld met een totale hoogte van 122 meter werd uiteindelijk ingehuldigd op 31 juli 2018 door president Yoko Widodo.

Zo had ik laatste blik op het strand van Kuta diep beneden me. In mijn hart moet ik toegeven dat het huidige Bali niet meer het Bali was zoals in het jaren heb gekend.

                              Zie vervolg: INDONESIË WEERZIEN. 2023. JAKARTA. (DEEL 5)