.png)
BLIGH EEN PUNCTUEEL
MARINEOFFICIER, MAAR DIE
STRENG STRAFTE.
Reeds op jonge leeftijd trad William Bligh in dienst van de Britse marine als midschipman. Hij was een persoon met kwaliteiten en reeds op zijn 23-jarige leeftijd werd hij 'master' (eerste officier) aan boord van de HMS 'Resolution' en maakte op dat schip de derde reis van Cook mee naar de Stille Oceaan, samen met het schip HMS 'Discovery', van 1776 tot 1780.Door zijn verantwoordelijke functie hield hij zich deze reis veelvuldig bezig met hydrografische en cartografische werk.
Cook maakte in zijn scheepsjournaal herhaaldelijk melding van dit werd van Bligh.
De kaart van de Sandwich Eilanden, het belangrijkste resultaat van de reis, wordt algemeen aan Bligh toegeschreven. Na de dood van Cook bleef hij dit werk voortzetten, terwijl zijn navigatie verantwoordelijkheid verzwaard was. Zijn kennis en inzettingsvermogen legde hem geen windeieren.
Eind 1787 vertrok Bligh in de functie van commandant uit Spitshead met de HMS 'Bounty' een bewapend transportschip.
De opdracht was naar de Stille Zuidzee te varen, zo mogelijk via Kaap Hoorn en te Tahiti jonge broodboompjes aan boord te nemen.
Deze jonge broodboompjes moeseten naar de West-Indische eilanden gebracht worden, om daar uitgeplant te worden en goedkoop voedsel voor de slaven te leveren.
Reeds op de reis naar Tahiti deden zich problemen voor onder de bemanning die klaagde over het voedsel en de in hun ogen te strenge tucht aan boord. Bligh wees hun erop dat het een marineschip was, dat daar andere regels gelden dan op een koopvaarder.
Te Tahiti werd iedere denkbare ruimte aan boord van het HMS 'Bounty' volgestouwd met jonge broodboompjes. Deze boompjes kregen meer zoet water uit de scheepsvoorraad dan de bemanning. Protesten hiertegen werden door Bligh met harde hand en lijfstraffen afgewezen.
Na vertrek uit Tahiti brak dan ook muiterij uit aan boord met medewerking van de eerste officier Fletcher Christian. Op 28 april 1788 werd Bligh met 18 hem trouw gebleven opvarenden in de grote sloep van de 'Bounty' op zee achtergelaten, ongeveer 1400 zeemijl westelijk ten zuiden van Tahiti, in zicht van het eiland Tofoa, het noordwestelijkste eiland van de Vriendschapseilanden. Hierna werden alle broodboompjes door de achter gebleven muiters overboord in zee geworpen.
Bligh en zijn getrouwen wisten het eiland Tofoa te bereiken en gingen er aan land. Ze vonden er weinig voedsel en drinkwater en na door de inlanders te zijn overvallen, waarbij één van Blighs mannen gedood werd, vertrokken ze in de richting van het eiland Timor, de meest oostelijke nederzetting van de Nederlanders in de Indische Archipel.
Het was een afstand van 4000 mijl die alleen door het doorzettingsvermogen van de opvarenden, kleine dagelijkse rantsoenen aan eten en drinkwater,goede discipline, maar vooral dank zij de kundige zeemanschap en navigatie van Bligh tot een goed einde kon worden gebracht.
Gedurende deze zware tocht heeft Bligh getoond wat voor soort man hij was en zonder zijn leiding zou van de boot en de opvarenden waarschijnlijk nooit meer iets zijn vernomen, wat in feite de wens van de muiters zou zijn geweest.
Op 14 juni 1789 bereikte de sloep Koepang op Timor, waar de opvarenden liefderijk door de Nederlanders werden ontvangen en waar men hen op alle mogelijke manieren heeft geholpen. Van de gehele tocht van Tofoa tot Koepang heeft Bligh in zijn journaal aantekening gehouden: elk dagelijks behoud en middagbestek is vermeld. De botanist die zorg moest dragen voor de broodboompjes aan boord van de 'Bounty' overleed te Koepang.
Op de compagniesvloot die nog in oktober naar Nederland vertrok werden Bligh en zijn mannen ingescheept.
De sloep van de 'Bounty' welke Bligh graag mee terug wenste voeren naar Engeland bleef wegens plaats gebrek aan boord achter in Batavia, tot Blighs spijt.
Na een behouden reis en terugkeer in Engeland bracht Bligh rapport uit aan de Admiraliteit en kreeg hij wederom het commando over een schip met de zelfde opdracht als de 'Bounty'.
Deze reis verliep alles zeer gunstig en slaagde hij er in zijn opdracht geheel uit te voeren, maar nasporingen naar de 'Bounty' en de muiters bleef vruchteloos, want zij hadden reeds de schepen achter zich verbrand en woonden op een klein eiland, zoals later zou blijken.
Einde 1799 vertrok Bligh als commandant van HMS 'Director' voor een reis naar Sint helana en terug. Na terugkomst maakte hij een kaart van de Atlantische Oceaan waarop de routes van zijn schip gedurende die reis waren getekend met gegevens over de richting en de sterkte van de zeestromingen, verkregen uit astronomische waarnemingen. Deze kaart wordt beschouwd als één van de eerste stroomkaarten van de Atlantische Oceaan.
Als commandant van het HMS 'Glutton' onderscheidde hij zich in de zeeslag bij Kopenhagen.
Vanaf 1803 leidde hij verschillende 'surveys' langs de kusten van Engeland en daarna van de vaarwaters in en bij de mond van de Schelde, met de bedoeling in geval van oorlog deze vaarwaters effectief te kunnen blokkeren door er schepen te laten zinken.
Hij verving Dalrymple als hoofd van de Hudrographic Office gedurende diens veelvuldige afwezigheid wegens ziekte. Werd geprezen door de Admiraliteit voor zijn organisatietalent in deze functie en werd in 1805 aangesteld tot gouverneur van de jonge kolonie Nieuw Zuid-Wales (Australië). Intussen had hij de rang van vice-admiraal bereikt.
Gedurende zijn gouverneurschap brak daar in het leger een muiterij uit, die gesteund werd door veel invloedrijke burgers. Deze muiterij ging de geschiedenis in als de 'rum-muiterij' en ontstond omdat Bligh de handel en verkoop van rum, die veel wantoestanden in deze ruwe samenleving veroorzaakte, aan banden wilde leggen. helaas deed hij dit zonder enige tact. het resultaat hiervan was dat men hem gevangen hield in een kazerne, totdat hij in 1808 vervangen werd en als passagier op een van H.M. schepen naar Engeland terug moest keren, waar de affaire werd uitgezocht. Zijn opvliegende karakter en zijn vaak overdreven strenge straffen hadden hem niet geliefd gemaakt op de schepen van Hare Majesteit Britse vloot.
Bligh trok zich terug uit het marine- en scheepvaart leven en overleed op een leeftijd van 63 jaar.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten