DE BELANGRIJKSTE
OUD EGYPTISCHE
GODEN. (1)
VERLEDEN EN HEDEN.
In het Oude Egypte kende men voor alles wat leefde wel een soort god. De god van de schepping, hemel, aarde, water, vuur, lucht of wat voor een diersoort of beroep ook. Van al deze goden had men wel een afbeelding, waarvan sommige gecombineerd werden.
Al deze goden of bij-goden bij elkaar opgeteld, dan komt men wel aan een aantal van boven de honderd. Buiten de Egyptenaren waren er ook ander volken die zeer veel goden hadden.
Vreemd?
Nee het is niet vreemd, want heden ten dagen kent men in de Roomse kerk nog wel veel meer heiligen en beschermheiligen. De personage heeft alleen een ander aanzicht en naam gekregen.
Zoals de Oude Egyptenaren de stad Thebe kenden als religieus centrum zo kent de Roomse kerk Rome.
GODEN.
( De nachtzonnebark wordt door de planeten door de onderwereld getrokken: op de boot staat in een paviljoen bewaakt door twee slangen de nachtelijke zon, Re met een ramskop.)
DE BARK EN DE GOD RE.
Een bark van puur goud, 770 el lang, doorkruist elke dag de hemel boven de Nijl. Sterren zijn de roeiers, terwijl de bemanning wordt gevormd door de goden. Het is de zonnebark, die onder bevel staat van de zonnegod Re, die er door zijn dagelijks verschijnen met licht en warmte voor zorgt dat het leven op aarde verder gaat.
Als "eerste van de goden" heerst hij over de mensheid en drieduizend jaar jaar lang is hij in Egypte als oppergod en staatshoofd vereerd:
"U bent de heer van de hemel en de heer van de aarde ... die de landen schiep en de volkeren voortbracht ... hemel en aarde groeten uw aangezicht!".
's Nachts doorkruist Re-Herachte het dodenrijk. Hier roeien de planeten de barken over het oerwater Nun, dat door de onderwereld stroomt,
Waar de bark nadert, wordt het licht. De doden worden wakker en juichen Re toe, want nog meer dan Osiris maakt de zon nieuw leven en wedergeboorte mogelijk. De vermoeide Osiris is gisteren en Re is de nieuwe morgen. Iedereen hoopt dat hij in zijn bark mag stappen, samen met Re tevoorschijn zal komen uit de onderwereld en deel zal nemen aan de boottocht langs de hemel. Maar eerst moet de godenploeg op hun weg door het hiernamaals vele gevaren overwinnen, want steeds weer probeert Re's vijand Apophis, een enorm draakachtige slang, de boot om te gooien en de goden te vernietigen.
De avonturen worden in de Egyptische 'onderwereldboeken' beschreven met afbeeldingen en tekst.
De inspanningen van Apophis zijn tevergeefs; de toverkracht van de goden in de boot is sterker en elke morgen verschijnt Re weer aan de oostelijke horizon, waar hij door bavianen juichend wordt begroet.
Bij de nachtelijke strijd tegen Apophis wordt Re bijgestaan door zijn goddelijke bemanning: als heraut dient de god van de wijsheid en van de maan, Thot met de ibiskop, Horus, de valkengod, begeleidt hem en ook de strijdlustige woestijngod Seth en Re's dochter Maät zijn erbij, net als Isis, de listige, en Heka, de god van de magie, zonder wiens hulp Apophis niet te overwinnen zou zijn. Het exacte aantal volgelingen is niet bekend en de afzonderlijke godheden zijn ook niet altijd te identificeren.
Voor de Egyptenaren blijft de ware gedaante van een god immers geheim. Het was evenwel toegestaan een beeld van de goden te vormen en ze van attributen te voorzien.
Net zoals de Egyptenaren hiërogliefen uitvonden voor objecten, namen en klanken, vonden ze tekens uit voor de verschillenden functies van hun onzichtbare goden, dit waren echter geen precieze afbeeldingen van de ondoorgrondelijke godheden. Veel van deze tekens ontleenden ze aan de dierenwereld en aldus ontstonden er wezens die half mens half dier waren.
(De godin Isis met de gieren vleugels.)
DE GODIN ISIS.
Isis is in feite de Griekse benaming voor de Egyptische godin Aset, een van de belangrijkste godinnen van de Egyptische mythologie.
Zij wordt afgebeeld als een vrouw met het symbool van troon op haar hoofd, ook met koeienhoorns en daar tussen in de zonneschijf. Ze is het symbool van de vruchtbaarheid, magie, mysterie en liefde. Als dierlijke verschijning werd ze afgebeeld als havik of cobra.
Oorspronkelijk was Isis de beschermgodin van de Nijldelta.
De godin was in het Egypte als landbouwstaat heel sterk met de rivier de Nijl verbonden. Tempels van haar werden op bepaalde plaatsen gebouwd, vanwaar met het wassende water van de Nijl kon meten, voordat het land de jaarlijkse overstroming kreeg, wat de gebieden vruchtbaar maakten. Haar belangrijkste tempel bevond zich geheel zuidelijk van de stroom van de Nijl op het eilandje Philea. Hier werd in de oudheid het eerste aanzwellende Nijlwater opgemerkt.
De attributen waarmee zij werd afgebeeld zijn: het anch symbool in haar linkerhand, symbool van vruchtbaarheid en eeuwig leven; het sistrum en het halssnoer menat van Hathor; de zonneschijf tussen de koeienhoorns van Hathor; de haarpruik in de vorm van samen gevouwen vleugels van de gier; een afbeelding van een troon, de Mu'at, op haar hoofd als symbool van macht; de was scepter en papyrus stengel in haar rechterhand.
In het Nieuwe Rijk is zij niet meer van de godin Hathor te onderscheiden.
DE GOD HORUS.
De god Horus is een Egyptische god afgebeeld als een valk en werd sinds de oudheid aanbeden tot aan de opkomst van de islam en het christendom. Hij was de hemelgod en het cultuscentrum ter verering lag in Edfu.
Horus was een dynastiegod die werd toegeschreven aan de koningen van het begin tot in de 3e dynastie. Hij werd gezien als de grondlegger van het Egyptische koningschap.
Zo werd een farao een incarnatie van Horus.
Horus werd afgebeeld: op zijn kop de dubbele kroon van Boven- en Beneden Egypte, de koningskroon; in zijn linker hand de angh; in zijn rechterhand de papyrus staf en achter zijn linkerbeen de dorsvlegel.
Horus was de zoon van Osiris en Isis. Volgens de mythe werd Horus geboren door zelfbevruchting van zijn moeder Isis. Zij kon het geslachtsdeel van Osiris, die door zij broer Seth was vermoord en in stukken in de Nijl was geworpen, niet vinden. Door magie kon ze zich zelf bevruchten. Uit angst dat Seth ook haar zoon om het leven zou brengen, liet Isis het kind in een papyrusmandje in het noorden van de Nijl te water, in de hoop dat het kind zou worden gevonden en grootgebracht. Zo geschiedde. Horus groeide op en nam wraak op Seth door hem te doden. Horus had vier zonen. De god Horus werd bij de Grieken later Apollo.
(Het oog van Horus.)
DE GOD AMON.
Amon of Amun was een belangrijke god in de Egyptische oudheid. Het cultuscentrum van de god lag in Thebe. Later ook in Tanis en Hermopoplis Magna.
Amon wordt afgebeeld als een man gekroond met twee hoge struisvogelpluimen. Zijn dierlijke verschijning van de Ram en de Nijlgans. Hij werd geassocieerd met de god van de dynastie, scheppergod en de zonnegod (Amon-Ra).
In zijn rechter hand een papyrusstaf en in zijn linker hand de angh, met achter zijn linker been de dorsvlegel.
Amon speelde slechts een beperkte rol als oergod. Hij wordt in de tempelreliëfs meestal als een heerser afgebeeld met de dubbele kroon en veren. De kleur blauw in zijn kleding verwijst naar de lucht en de wind. Hij wordt als god in staande positie afgebeeld, ook zittend met zijn voeten naast elkaar en een opgeheven hoofd. Voor de god staat meestal een farao, koningin, edele of ambtenaar.
Bij de Grieken werd hij de god Zeus.
(Zie vervolg deel 2.)
Amon speelde slechts een beperkte rol als oergod. Hij wordt in de tempelreliëfs meestal als een heerser afgebeeld met de dubbele kroon en veren. De kleur blauw in zijn kleding verwijst naar de lucht en de wind. Hij wordt als god in staande positie afgebeeld, ook zittend met zijn voeten naast elkaar en een opgeheven hoofd. Voor de god staat meestal een farao, koningin, edele of ambtenaar.
Bij de Grieken werd hij de god Zeus.
(Zie vervolg deel 2.)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten