KLAMP, KIKKER. EN BELEGGEN. (SCHEEPVAART)

 

            OM TOUWWERK 

              TE BELEGGEN 

         IN DE SCHEEPVAART.

KLAMP.

Een klamp is een houten klos van verschillende vorm die aan boord op rondhouten, op de verschansing, aan dek en overal waar nodig is geplaatst wordt om er lopend touwwerk op te beleggen.

1. Een kruisklamp is T-vormig en wordt met twee bouten vastgemaakt. Op de beide lippen van de T wordt het touwwerk met kruisslagen belegd.

2. Een kruisklamp kan ook als naaiklamp aangewend worden. Hij wordt dan dikwijls op het wand genaaid en is daarvoor aan de onderzijde voorzien van een groef die op het want past.

De halve klamp heeft slechts één lip. Het belegde touwwerk kan zonodig snel worden losgemaakt door er wat loos in te trekken en het van de klamp af te schuiven.

3. Een sjorklamp is segmentvormig. De platte onderkant is voorzien van een opening waardoor het touw kan worden gestoken dat om de klamp kan worden gesjord.

4. Een mastklamp is een houten plank die op zijn kant tegen de mast is bevestigd. Aan de onder/ en bovenzijde is een lip aangebracht voor het beleggen van het touw. Deze klampen zijn dikwijls nog dwars doorboord ven het insteken van een korvijnagel.

5. Een knechtklamp is een plank met een V-vormige gleuf aan de bovenkant. In de gleuf  kan men een touw beknijpen zodat het niet doorsliert.

6. Een lipklamp heeft aan de bovenkant een lip waarachter een strop of touw kan worden gehaakt. Hij lijkt sterk op een schrankklamp.

7. Een schrankklamp heeft dezelfde functie als een lipklamp.

8. Een muisklamp heeft aan één zijde een recht vlak dat haaks op het draagvlak staat. Hij wordt enkel gebruikt om het verschuiven van stroppen, woelingen  of touwwerk te beletten.

9. Het kruishout is een horizontaal bevestigd hout onder het boord op twee spanten. Om de uiteinden van het hout kan een touw belegd worden.

10. De belegklamp is een klamp die uit twee afzonderlijke  delen bestaat. Deze passen in twee onder elkaar tegen boord bevestigde klampen. De beide houten steken met de oren door twee gaten in de bovenste klamp en steunen met de uiteinden tegen elkaar in de onderste. Ze werd evenals het kruishout tot in de 19e eeuw gebruikt voor het beleggen van zwaar touwwerk als halzen en schotten.

KIKKER.

Een kikker is een metalen klamp met twee uitsteeksels bestemd voor het beleggen van touwwerk. Zijn bijvoorbeeld bevestigd aan davits of rondhouten voor lopers en vallen. Kikkers worden vastgeschroefd of vastgelast.

BELEGGEN.

Beleggen is een tros of lijn zodanig vastzetten om een bolder, klamp of kikker dat hij niet verder kan uitlopen en toch gemakkelijk losgenomen kan worden.

Boven: Beleggen van een tros op een belegklamp (links) en op een kruisbolder (rechts).

Onder: Beleggen op een enkele en op een dubbele bolder.