HOUTZAAGMOLEN 'DE GEKROONDE POELENBURG'.

HOUTZAAGMOLEN 

'DE GEKROONDE POELENBURG'. 

ZAANSE SCHANS.

'DE GEKROONDE POELENBURG'.

Het was Cornelis Corneliszoon die het 'kreck-werk', een soort krukas uitvond, waardoor de ronddraaiende beweging van de wieken omgezet werd in een op- en neergaande beweging van de zaagramen en/of de oliestampers. Deze uitvinding was het begin van de Zaanse molenindustrie, waardoor er meer dan duizend windmolens zouden verrijzen in het Zaanse landschap. Het eerste 'groene' industrie gebied van Europa.

De houtzaagmolen 'De Gekroonde Poelenburg' is een paltrokmolen. Het meeste hout wat rond de 16e eeuw werd ingevoerd naar Noord-Holland, als ruwe boomstammen, was afkomstig uit het Rijnland in Duitsland. Toen Cornelis zijn eerste molen ontwierp, had deze de vorm van een paltrok. De verklaring ligt in de mannelijke kleding uit het Duitse Pfals uit die tijd. Mannen droegen er jassen die van boven smal waren en beneden breed uitliepen 'Pfalz-rokken'. Maar ook in de 14e eeuw kende men in Frankrijk zo'n kledingstuk genaamd 'paltoc'.

'De Gekroonde Poelenburg' werd te Koog gebouwd als "De Locomotief'. In 1904 werd hij verplaatst naar het Zaandamse Oostzijderveld en kreeg zijn huidige naam. In de jaren zestig volgde de verplaatsing naar de Klaverringdijk. Er wordt nog steeds hout gezaagd met deze molen.