zaterdag 10 oktober 2009

DE OUDE KERK EN DE ZEEVARENDE.



DE KERK EN DE 

   ZEEVARENDE.





De zeeman vaart op de kerk. In tijden toen vaarroutes nog nauwelijks waren gemarkeerd - en de wateren in onze streken zeer onberekenbaar - vormden de kerken de belangrijkste bakens aan de kust. Zo helpt sinds eeuwen de kerk van Hindelopen de zeeman de legendarische zandbank ten zuiden van Stavoren te omzeilen.
Ook op de moderne zeekaarten zijn de kerken in de kustplaatsen aangegeven, vaak niet alleen symbolisch, maar zelfs met een zeer klein tekeningetje.

De Oude Kerk is zo diep in de uitdijende stad Amsterdam geraakt, dat zij geen zeeman meer tot baken kan zijn. Haar toren is ook niet meer hoog genoeg. De Sint Nicolaaskerk van 1887 tegenover het Centraal Station is nu wel op de vaarkaart van het IJ gemarkeerd. Maar ooit stond de Oude Kerk gewijd aan Sint Nicolaas, de schutsheilige van zeevaarders, reizigers en stad Amsterdam, vlak aan het open water. Toen was zij het voornaamste gebouw - het enige van steen ook - dat het punt markeerde waar de Amstel in het IJ uitmondde.



Er is veel dat de kerk verbindt met de scheepvaart - en niet alleen het wonderlijke feit dat de romp van de kerk vanouds het 'schip' heet. De timmermanskunst die nodig was voor het vervaardigen van de houten dakconstructies en gewelven was nauw verwant aan de scheepsbouw. De meeste Hollandse kerken hadden houten gewelven, ook nog toen die elders al van steen werden gemaakt.

Een zeevarende is in zijn hart een gelovig mens ongeacht zijn godsdienst en heeft respect voor de zee en het natuurgeweld.
Vaak waren zij lange tijd van huis en hun levens hadden extreme afwisseling.
In veel kerken hangen vanouds modellen van scheepjes als versiering geschonken bij een behouden thuiskomst of als aandenken aan een gewonnen zeeslag. Zo'n scheepje was tevens een verwijzing naar het 'schip der kerk' geleid door God en naar het meest legendarische aller schepen de Ark van Noach.



'Schipper naast God' , heetten zeehelden zoals Jacob van Heemskerck en Michiel de Ruyter. Beide mannen gingen ter kerke in de Oude Kerk.
Veel achtergelaten maritieme elementen in deze havenkerk van Amsterdam verdwenen tijdens de Beeldenstorm. De zeehelden zijn echter gebleven. De gravenvloer van de Oude Kerk telt vele zeehelden, zoals Jacob van Heemskerk, die de overwintering op Nova Zembla had meegemaakt, Abraham van der Hulst, Isaac Sweers en vele anderen.







Geen opmerkingen:

Een reactie posten