PINISI ZEILSCHIP INDONESIË. (DEEL 1)

KAPAL PINISI.

De Pinisi is een traditioneel Indonesisch zeilschip met twee masten en bevaart al meer dan honderd jaren de wateren in- en om de Indonesische Archipel en is ontstaan uit de Palari. 

( Een oude afbeelding van een Pinisi welke zijn zeilen aan het drogen is in de Sunda Kelapa Jakarta.)

Deze schepen werden / worden in Sulawesi (Celebes) gebouwd en bevaren de ondiepe wateren tussen de eilanden met hun vracht.

( Een Buginees model.)

Vroeger was dit door een sub-etnische groep van de Bugis-Makassar; de Konjo stam bewoners van het regentschap Bulukumba in Zuid-Sulawesi. 

De bouw van deze schepen wordt al eeuwen gedaan gewoon op het strand, zonder enige bouwtekeningen en zonder machinaal gereedschap. Het concept van het schip zit in het hoofd van de bouwers zelf, die zich beroepen op een eeuwen lange ervaring.

De romp heeft ergens de vorm als die van een Arabische Dhow ( zie boven ). Maar er wordt ook beweerd, dat het schip gebouwd is naar voorbeeld van de door de toen rond 1600 door de VOC gebruikte Pinas, een spiegelschip. Daarbij heeft de Dhow ook vaak een druk bewerkte spiegel.

Er van uit gaande, dat de Arabische zeelieden eerder de Indische Archipel bevoeren, mogen we er ook vanuit gaan dat de vorm van de Dhow een rol heeft gespeeld in de bouwvorm van de Pinisi schepen. 
Volgens de oude Buginese verhalen werden deze schepen gebruikt voor transport van goederen, maar ook als oorlogsschip. Daar er niets op schrift is gesteld vroeger over deze schepen blijft het gokken hoe oud de bouw ervan wel is.

Volgens overlevering zouden de oude Palari zeilschepen een ronde spiegel (achtersteven) hebben gehad, waarop een overstekend dek was gebouwd waarvan het mogelijk was de twee roeren te bedienen. Deze roeren waren aan iedere zijde opgehangen met een rattan verbinding. 
Toen om een of andere reden de spiegel recht werd en het roer in de lijn van de kiel kwam, werden ze vaak vergeleken met de Chinese Junk, welke geheel ander van bouw en constructie is.

Over het algemeen worden ze vaak vergeleken met de 'kits'. De voormast is ook hier de hoogste mast, maar de zeilen verschillen met die van de westerse kitsen, omdat ze niet over een boom beschikken en het zeil niet kan zakken met de gaffel. In plaats daarvan worden de zeilen opgerold en kan de gaffel vaal dienst doen als hijswerktuig (dekkraan) in de haven. De tuigage van de Pinisi dateert uit rond 1900. 
De hoofdmast kan een hoogte hebben van 30 meter wat afhankelijk is van de lengte ( 20 tot 35 meter ) en de tonnage ( soms wel 350 ton ) van het schip.

Waar komt de naam PINISI vandaan?

Het is meer een aanduiding van een betekenis en wel:

"RUIKEND NAAR DE GEUR VAN DE ZEE, ZODRA MEN HET GELUID VAN DE WIND EN GOLVEN HOORT".