VLAGGEN, WIMPELS ETC. HOE EN WAT?

EEN SYMBOOL WAAR WE LANDEN

PROVINCIES, STEDEN, 

MAATSCHAPPIJEN EN 

VERENIGINGEN AAN HERKENNEN.

VLAG.

Een vlag is een vierkant, rechthoekig of driehoekig doek, dundoek, vlaggendoek, van lichte, kleurbestendige stof in een bepaalde kleur of kleurencombinatie, voorzien al of niet van afbeeldingen.

Een vlag wordt gehesen aan een vlaggenlijn; die loopt over een schijfje in de top van een mast of vlaggenstok, of door een  éénschijfsblokje, dat is bevestigd aan de seinra of knikstag.

WIMPEL.

De wimpel is langgerekt trapeziumvormig, soms uitlopend in één of twee punten (gesleten scheepsvaan). Uitgevoerd in een enkele of meerdere kleuren met of zonder een afbeelding.

Op de wimpel worden vaak de kleurenbanen van een vlag in verticale opstelling weergegeven. Van boven n aar beneden is dan van links naar rechts.

ONDERSCHEIDT IN VLAGGEN.

Vlaggen kunnen we onderscheiden in:

a. Een natievlag; worden overdag gevoerd door oorlogsschepen in vredestijd, op koopvaardijschepen alleen tijdens de vaart en verblijf in territoriale wateren en bij salueren en het seinen van vlaggen.

In het land zelf bij overheidsgebouwen en nationale feestdagen.

b. De seinvlag bij het geven van seinen door middel van vlaggen op zee of bij militaire gebeurtenissen. De afbeelding van de seinvlaggen voor letters en cijfers is internationaal vastgelegd.

c. Vlaggen van maatschappijen, kantoren, fabrieken en scheepvaartrederijen.

d. Onderscheidingsvlag.

e. Commandovlag.

f. Standaard, vierkante vlag met een driehoekige uitsnijding aan de vrije zijde, bijvoorbeeld de koninklijke standaard van een regerend vorst.

g. Vlag met een bepaalde betekenis, bijvoorbeeld de loodsvlag, postvlag, witte vlag als teken van overgave. De vlag van de Kon. Marine-Reserve. 

HET ONTSTAAN VAN EEN VLAG. 

Het is bekend dat in de Romeinse tijd vlaggen werden gebruikt voor het doorgeven van signalen, dus als semafoor. Ook hingen de Romeinen vaak onder het standaard van een betreffend legioen en vaan met daarop een afbeelding.

Pas in de Middeleeuwen werden vlaggen als indentificatiemiddel gebruikt. Omdat veldslagen steeds complexer werden gingen de leiders vlaggen met symbolen gebruiken. Zulke persoonlijke vlaggen werden standaards genoemd. 

Ook de Arabische strijders gebruikten een wimpel aan een speer om zich te onderscheiden. Achter een dergelijke standaard werden de troepen opgesteld. 

In de West-Europese landen werden vaak de symbolen die op hun schilden stonden afgebeeld op een banier wat later een vlag werd.

Langzaam groeide zo het ontstaan van de vlag voor de adel, de gebieden die zij overheersten. Later de steden met schutterijen en organisaties.

De vlag is uit ons dagelijks leven niet meer weg te denken.

Het omgaan met een nationale vlag verschild van land tot land.

De etiquette eist dat de eigen vlag met respect wordt gehanteerd en er bestaan tradities hoe vlaggen gehesen, gestreken, opgevouwen en opgeborgen dienen te worden.

In sommige landen is het strafbaar bij de wet om de vlag op een onjuiste manier te behandelen. 

Voor het vlaggen geldt alleen voor overheids instanties een vastgelegde richtlijn. Men noemt dit de vlaginstructie.

Vaak wordt als politieke symbolische daad een vlag van een vermeende vijand openlijk vertrapt of verbrand om op deze wijze de vijand te beledigen.

VLAGVOERING.

Aan boord van een Nederlands oorlogsschip wordt in vredestijd op zee de koninkrijksvlag van zonsopkomst tot zonsondergang gevoerd. ten anker of gemeerd liggend en bij een inrichting der zeemacht wordt op werkdagen de vlag te 09.00 uur - vlaggenparade - gehesen en op zon- en feestdagen te 09.30 uur. De vlag wordt neergehaald met zonsondergang.
Indien een schip van de Koninklijke Marine op een buitenlandse rede of in een haven ligt, wordt het tijdstip van de vlaggenparade aan dat van de aanwezige oorlogsschepen van het betrokken land aangepast.
Bij het hijsen en neerhalen van de vlag wordt door alle militairen van de zeemacht halt en front naar de vlag gemaakt en het militaire saluut gebracht.
Indien een schip voor anker ligt of is afgemeerd kan de vlag worden gehesen vóór 09.00 of 09.30 uur, doch na zonsopkomst, indien verwacht wordt dat een koopvaardijschip dat voorbij vaart het oorlogsschip met de vlag zal groeten. Na het brengen van de groet zal de vlag aan boord van het oorlogsschip weer worden neergehaald. In oorlogstijd is het de gewoonte dat een oorlogsschip dag en nacht de vlag blijft voeren.

Bij het halfstok hijsen van de vlag wordt deze geheel voorgehesen en daarna halfstok. Bij het neerhalen wordt de vlag wederom eerst voorgehesen en daarna neergehaald.

Op koopvaardijschepen wordt de natievlag, ook die van andere landen dan de eigen natie, slechts in top gehesen en nooit bijvoorbeeld aan een hoge vlaggenra. Alleen de eigen natievlag wordt aan de vlaggenstok of aan de gaffel van de achtertop gehesen. Van de top vlaggen geschiedt op koopvaardijschepen alleen ter gelegenheid van een nationale feestdag van de eigen natie gedurende de vaart of liggend op een rede of in een haven. Daarbij worden uitsluitend de eigen nationale vlaggen gebruikt.

Zij worden gelijkertijd gehesen, van dek af vrij uitwaaiend (dus niet opgevouwen) en moeten op hetzelfde ogenblik voorgehesen zijn.
De vlaggen aan de vlaggenstok en aan de geusstok worden dus zeer langzaam voorgehesen, terwijl de vlaggen naar de masttoppen vlugger, doch wel statig omhoog gaan.
Aan de vlaggenstok hijst men een een zeskleeds vlag, aan de toppen van elke mast een vier- of driekleeds vlag en aan de geusstok een geus. Bij zonsondergang of op een afgesproken tijd gaan alle vlaggen tegelijkertijd statig omlaag. 

Het voeren van de oranje wimpel, welke altijd boven de vlag wordt aangebracht is alleen in gebruik bij verjaardagen van leden van de regerende koninklijke familie.

VLAG IN SPREEKWOORDEN OF GEZEGDEN.

Het vlaggenschip; het schip met aan boord de bevelhebber, een vlagofficier, van een vloot.

De vlag uithangen; dat doet men als er iets speciaals te vieren valt.

De vlag dekt de lading; de inhoud komt niet overeen met de beschrijving.

Onder valse vlag varen; je uitgeven voor een ander persoon of andere bedoelingen hebben dan je laat voorkomen.

Kijken hoe de vlag erbij hangt; voorzichtig nagaan of de situatie gunstig is.

Met vlag en wimpel slagen; uiterst succesvol met hoge cijfers.

De vlag voor iemand strijken; onderdoen voor een tegenstander.

Het vaantje strijken; bewusteloos raken.

De vlag voeren; duidelijk laten merken dat je de baas bent.

Met vliegend vaandel en slaande trom; een leger in vol ornaat en al zijn glorie.

Met veel vlag vertoon / zonder vlagvertoon; met veel ophef / zonder ophef.

Onder één vlag varen; gezamenlijk optrekken, dezelfde leuze voeren.

Je vlagt!; een opmerking tegen een dame waarvan de onderjurk onder haar overige kleding uitkomt.

Dat slaat als een vlag op een modderschuit; twee dingen passen niet met elkaar omdat het ene onderdeel (vlag) mooier is dan het andere (schuit). Veel in de politiek gebruikt!