.png)
EEN WANDELING LANGS DE
SCHEPEN VIA DE NOORDWAL,
DE VEEMKADE, DE JAVAKADE
EN DE SUMATRAKADE.
DE SCHEPEN AAN DE VEEMKADE. (1)
STAD AMSTERDAM.
Met de komst van de 'Stad Amsterdam' in 2000 werd de clipperhistorie weer nieuw leven ingeblazen. het schip werd gebouwd aan de hand van bouwtekeningen van 19e eeuwse klippers, maar is voorzien van de meest geavanceerde technische apparatuur.
Snelheid bezorgde de klippers begin 19e eeuw een enorm concurrentievoordeel. In Amerika dwong in die tijd harde concurrentie scheepsontwerpers te experimenteren met de snelheid van hun schepen. Tot die tijd hadden de vrachtvaarders een volle ronde steven en een rond onderwaterschip. De klipper echter heeft een scherp gesneden holle vorm. Hierdoor snijdt het schip door het water in plaats van dat de romp omhooggeduwd wordt. tevens werd het onderwaterschip meer weggesneden, waardoor het schip minder in vaart afremde. Ook hogere en langere masten verbeterden de snelheid van de klipper sterk, hierdoor kon het schip meer zeil voeren. Dit scheepstype kon door een langere waterlijn en een gereduceerde breedte sneller en hoger aan de wind lopen dan andere fregatten. Dit ontwerp bleek briljant en werd na enige aarzeling ook in Nederland ontdekt rond 1850. Toch was de populariteit van de klipper van korte duur. Doorslaggevend was de opening van het Suezkanaal in 1869. Het kanaal was voor zeilschepen onbruikbaar en moesten de klippers rond de Kaap blijven varen, een vaartijd die erg kostbaar was.
De opkomst van stoom als voortstuwing gaf de doodsteek aan deze fraaie schepen.
Dit rijke zeilverleden gaf de oprichter van Randstad het idee om een dergelijk schip te laten bouwen. Hij vond het onwaardig voor een oude, zeevarende natie die groot is geworden door zijn handelsgeest niet een dergelijk schip te bezitten.
In december 1997 werd op de Oranjewerf in Amsterdam de eerste hand gelegd aan de stalen romp van het schip welke in in december 1998 gereed was, waarna het werd versleept naar het Scheepvaart Museum in Amsterdam voor de verdere afbouw.
In 2000 is de klipper "Stad Amsterdam' gereed om uit te varen.
In 2001 wint het schip de Cuty Shark Tall Ship Race.
In 2009 vertrek het schip vanuit Plymouth voor een acht maanden durende reis in het kader van het tweehonderdste geboorte jaar van de beroemde bioloog/natuurkundige en geoloog Charles Darwin. Van 1831 tot 1836 maakte hij op het originele zeilschip de 'beagle'een reis om de wereld.
De 'Stad Amsterdam' heeft een stalen romp met een lengte van 76 meter; een breedte van 10,5 meter een diepgang van 4,2 meter. Hoogte van 46,25 meter.
Het schip is getuigd als een driemastvolschip en kan 2200 m² zeil oppervlak voeren.
Haar thuishaven is Amsterdam en ze vaart onder Nederlandse vlag.
Snelheid bezorgde de klippers begin 19e eeuw een enorm concurrentievoordeel. In Amerika dwong in die tijd harde concurrentie scheepsontwerpers te experimenteren met de snelheid van hun schepen. Tot die tijd hadden de vrachtvaarders een volle ronde steven en een rond onderwaterschip. De klipper echter heeft een scherp gesneden holle vorm. Hierdoor snijdt het schip door het water in plaats van dat de romp omhooggeduwd wordt. tevens werd het onderwaterschip meer weggesneden, waardoor het schip minder in vaart afremde. Ook hogere en langere masten verbeterden de snelheid van de klipper sterk, hierdoor kon het schip meer zeil voeren. Dit scheepstype kon door een langere waterlijn en een gereduceerde breedte sneller en hoger aan de wind lopen dan andere fregatten. Dit ontwerp bleek briljant en werd na enige aarzeling ook in Nederland ontdekt rond 1850. Toch was de populariteit van de klipper van korte duur. Doorslaggevend was de opening van het Suezkanaal in 1869. Het kanaal was voor zeilschepen onbruikbaar en moesten de klippers rond de Kaap blijven varen, een vaartijd die erg kostbaar was.
De opkomst van stoom als voortstuwing gaf de doodsteek aan deze fraaie schepen.
In december 1997 werd op de Oranjewerf in Amsterdam de eerste hand gelegd aan de stalen romp van het schip welke in in december 1998 gereed was, waarna het werd versleept naar het Scheepvaart Museum in Amsterdam voor de verdere afbouw.
In 2000 is de klipper "Stad Amsterdam' gereed om uit te varen.
In 2009 vertrek het schip vanuit Plymouth voor een acht maanden durende reis in het kader van het tweehonderdste geboorte jaar van de beroemde bioloog/natuurkundige en geoloog Charles Darwin. Van 1831 tot 1836 maakte hij op het originele zeilschip de 'beagle'een reis om de wereld.
De 'Stad Amsterdam' heeft een stalen romp met een lengte van 76 meter; een breedte van 10,5 meter een diepgang van 4,2 meter. Hoogte van 46,25 meter.
Het schip is getuigd als een driemastvolschip en kan 2200 m² zeil oppervlak voeren.
Haar thuishaven is Amsterdam en ze vaart onder Nederlandse vlag.
ALEXANDER VON HUMBOLDT II.
Sinds 2011 is dit opvallende schip met haar groene romp eigendom van de Deutsche Stitung Sail Training (DSST). Ze is de opvolger van de eerste 'Alexander von Humboldt'.
Toen het schip in de vaart kwam had het geen groene zeilen meer zoals haar voorgangster, maar witte zeilen. Dit gaf zoveel kritiek, dat uiteindelijk besloten werd haar op 28 april 2015 ook te voorzien van groene zeilen.
De 'Alex-II' zo als het schip ook wordt genoemd wordt geheel door vrijwilligers gevaren. Van kapitein tot matroos wordt er niemand betaald. desondanks wordt het schip op zeer professionele wijze gevaren als een civiel trainingsschip.
Het schip heeft een stalen romp met een lengte van 65 meter overalles; een breedte van 10 meter en een diepgang van 4,7 meter.
Het schip heeft een waterverplaatsing van 922 ton.
Ze is getuigd als een driemastbark en kan 24 zeilen voeren met een oppervlakte van 1360 m².
Haar thuishaven is Bremerhaven in Duitsland.
SANTA-MARIA MANUELA.
De 'Sata-Maria Manuela' is een witte gafelschoener uit 1937, die opvalt door haar bijzondere romp en de viermasten. Ze werd oorspronkelijk als vissersschip gebouwd voor de vangst van kabeljauw rond New Foundland.
Tijden de WO-II werden alle schepen van deze visssersvloot wit geschilderd, omdat Portugal als een van de weinige landen neutraal bleef. Zo hoopten zij zichtbaar te zijn voor de Duitse onderzeeboten en hoopten niet getorpedeerd te worden.
In 1993 werd het over grote deel van deze vissersvloot afgedankt, maar de romp van de 'Santa-Maria Manuela' bleek in zeer goede conditie te zijn daar hiervoor staal was gebruikt voor de bouw van marineschepen. In 2007 werd het schip aangekocht door haar huidige eigenaar en geheel opgeknapt.
De 'Santa-Maria Manuele' heeft een stalen romp met een lengte van 67,4 meter; een breedte van 9,9 meter en een diepgang van 4,5 meter. Haar masthoogte is 36 meter. Thuishaven is Aveiro in Portugal.
Tijden de WO-II werden alle schepen van deze visssersvloot wit geschilderd, omdat Portugal als een van de weinige landen neutraal bleef. Zo hoopten zij zichtbaar te zijn voor de Duitse onderzeeboten en hoopten niet getorpedeerd te worden.
In 1993 werd het over grote deel van deze vissersvloot afgedankt, maar de romp van de 'Santa-Maria Manuela' bleek in zeer goede conditie te zijn daar hiervoor staal was gebruikt voor de bouw van marineschepen. In 2007 werd het schip aangekocht door haar huidige eigenaar en geheel opgeknapt.
De 'Santa-Maria Manuele' heeft een stalen romp met een lengte van 67,4 meter; een breedte van 9,9 meter en een diepgang van 4,5 meter. Haar masthoogte is 36 meter. Thuishaven is Aveiro in Portugal.
ESMERALDA.
De 'Esmeralda' is een grote viermaster uit Chili. Haar boegbeeld is de voorstelling van een condor.
Het is nu tevens 400 jaar geleden dat Chili en nederland elkaar voor het eerst ontmoeten, toen Kaap Hoorn werd ontdekt door zeevaarders uit Hoorn.
De komst van de 'Esmeralda' was enigszins omstreden door het feit dat het schip als gevangenisschip dienst zou hebben gedaan gedurende het dictatoriaal bewind van Pinochet.
Vreemd genoeg is bij eerdere bezoeken aan ons land daar geen woord over vuil gemaakt en waren er geen protesten.
Deze 'Esmeralda'is overigens al het zesde schip met die naam binnen de Chileense Marine. Het eerste was een fregat dat op de Spanjaarden werd veroverd, tijdens een verrassingsaanval in de nacht van 5 november 1820 bij Callao in Peru.
De huidige 'Esmeralda'uit 1946 werd oorspronkelijk gebouwd als marineopleidingsschip voor Spanje. Tijdens de bouw ontstonden er enige ontploffingen waardoor het schip werd beschadigd.
Tijdens gesprekken in 1950 tussen Spanje en Chili over herstelbetalingen van de Spanjaarden aan Chili vanwege de Spaanse burgeroorlog werd als onderdeel de bouw van een opleidingsschip voor Chili overeengekomen.
De ontstane schade aan het schip werd hersteld waarna ze in 1953 uiteindelijk te water werd gelaten en overgedragen aan de Chileense Marine.
Het schip bezocht hierna wereldwijd vele landen.
De 'Esmeralda' oftewel "White Lady" zoals het schip ook wel wordt genoemd, is een zusterschip van de Spaanse 'Juan Sebastian de Elcano' die toebehoort aan de Spaanse Marine.
De 'Esmeralda' heeft een stalen romp met een lengte van 110 meter; een diepgang van 7 meter. Ze kan aan haar masten totaal 1,280 m² zeilvoeren bij een snelheid van 17 knopen.
Haar thuishaven is Valparaiso in Chili.
Het schip is bijna evenlang als de 'Sedow' en de 'Kruzenshtern' de twee grootste historische zeilschepen van de wereld onder de Russische vlag.
GÖTHEBORG.
De 'Götheborg' is een schitterende replica van het gelijknamige schip, dat toebehoorde aan de Swedish East India Company (1731-1813).Deze replica werd gebouwd tussen 1994 en 2004 en vertrok enige tijd later voor een historische reis naar China in de voetsporen van haar voorgangster. De vaart naar het Verre Oosten was zeer lucratief en de schepen kwamen rijk beladen in Europa terug en in dit geval in Götheborg de thuishaven van het schip en het bolwerk van de SOIC.
De SOIC was de tegenpool van de Hollandse VOC.
De thuisreis duurde 30 maanden, doordat het schip bij Java vijf maanden lag te wachten op een gunstige wind.
Op 12 september 1745 kwam dan eindelijk de Zweedse kust inzicht en de haven van Götheborg. Terwijl de gehele stadsbevolking uitliep om het schip welkom te heten, liep het op een vlak stuk rots voor de ingang van de haven, maakte water en zonk.
Alle opvarenden werden gered, maar het schip moest als verloren worden beschouwd.
De huidige 'Götheborg' maakte reeds een reis naar China en terug, maar heeft in de planning in het najaar van dit jaar weer een dergelijke reis te gaan maken.
Het schip heeft een lengte van 58,5 meter; een breedte van 11 meter en een diepgang van 5,25 meter.
Haar masthoogte is 35 meter en ze kan een zeiloppervlak voeren van 1964 m². Ze vaart onder de Zweedse vlag.
HALVE MAEN.
De 'Have Maen' is een fraaie replica van het VOC-jacht waarmee de Engelse kapitein Henry Hudson, in opdracht van de VOC, in 1609 de Oostkust van Noord-Amerika verkende op een zoektocht naar een noordelijke doorvaart voor de rijkdommen uit Indie.
Deze ontdekkingsreis gaf de aanzet tot de stichting van de Hollandse kolonie Nieuw-Nederland met de hoofdstad Nieuw Amsterdam het huidige New York.
het oorspronkelijke schip werd waarschijnlijk gebouwd rond 1606 en opereerde voor de reis van Hudson in de houthandel op de Oostzeelanden. en in zout op Portugal.
Na de reis van Hudson deed het nog enkele jaren dienst voor de VOC in het Verre Oosten, totdat het in 161 in een zeeslag voor de kust van Java in brand werd geschoten.
Overigens is het schip de tweede replica van de 'Haklve Maen'.
In 1909 deed de Nederlandse regering de stad New York ter gelegenheid van het 300 jarig jubileum van de reis van henry Hudson een volledig zeilwaardig replica van het jacht cadeau. In 1934 ging dit schip bij een brand verloren.
De huidige replica, in feite een museumschip, is in 1989 op initiatief van dr. Andrew A. Hendricks gebouwd in de Verenigde Staten.
Herdricks zelf een nazaat van één van de vroegere kolonisten, wil met het schip de herinnering aan de bijdrage van de Nederlandse kolonisten aan de Amerikaanse geschiedenis levend houden.
De 'Halve Maen', wordt geëxploiteerd door het New Netherland Museum/Half Moon en heeft al meer dan vijfentwintig jaar als museumschip op de Hudsonrivier gevaren.
Sinds kort is bekend geworden dat de VOC-stad Hoorn voor de komende vijf jaar de nieuwe thuishaven voor de 'Halve Maen' wordt. het New Netherland Museum geeft het schip voor deze periode in bruikleen aan het Westfries Museum dat het schip gaat exploiteren.
De 'Halve Maen' krijgt een prachtige vaste ligplaats aan het Oostereiland bij het Centrum Varend Erfgoed.
Ze werd in 1937 op 30 oktober te water gelaten bij de scheepswerf Blom en Voss in Hamburg.
Ze is het zusterschip van de 'USCG Eagle' uit de VS, van de 'Mercia' uit Roemenië en van de 'Tovarisch' uit Rusland.
Na de WO-II werd het schip geconfisqueerd door de VS.
In 1948 verkocht aan Brazilië en daar gebruikt als trainingsschip tot 1960. In dat jaar werd ze uit de vaart genomen en verder gebruikt als een drijvende basis voor de Braziliaanse patrouilleschepen.
In deze zelfde periode was Portugal op zoek naar een vervanging van hun oude 'Sagres' II die nu als een museumschip ligt afgemeerd in Hamburg.
De Portugese Marine kocht het schip van de Brazilianen en herdoopte het 'N.R.P. SAGRES', waarmee ze het derde schip werd met die naam binnen deze marine. Sinds die tijd wordt ze gebruikt als opleidingsschip voor de Portugese Marine.
Het boegbeeld van de 'Sagres' is de afbeelding van een man. Het is een eer betuiging aan de Portugese koning welke bekend staat onder de naam "Hendrik de Zeevaarder". Zelf heeft deze koning nooit gevaren, maar was de stichter van de zeevaartschool te Sagres. Ook verplichte hij al de gezagvoerders van de Portugese schepen navigatie middelen te gebruiken, een logboek bij te houden en de ontdekte kusten in kaart te brengen.
De 'Sagres' heeft een stalen romp met een lengte van 89 meter; een breedte van 12 meter en een diepgang van 6,2 meter.
Haar hoogte is 45 meter en ze kan een zeiloppervlak voeren van 1.979 m². Ze heeft een tonnage van 1.550 brt en een waterverplaatsing van 1.940 ton.
Het schip heeft als thuishaven Sagres in Portugal.Deze ontdekkingsreis gaf de aanzet tot de stichting van de Hollandse kolonie Nieuw-Nederland met de hoofdstad Nieuw Amsterdam het huidige New York.
het oorspronkelijke schip werd waarschijnlijk gebouwd rond 1606 en opereerde voor de reis van Hudson in de houthandel op de Oostzeelanden. en in zout op Portugal.
Na de reis van Hudson deed het nog enkele jaren dienst voor de VOC in het Verre Oosten, totdat het in 161 in een zeeslag voor de kust van Java in brand werd geschoten.
In 1909 deed de Nederlandse regering de stad New York ter gelegenheid van het 300 jarig jubileum van de reis van henry Hudson een volledig zeilwaardig replica van het jacht cadeau. In 1934 ging dit schip bij een brand verloren.
De huidige replica, in feite een museumschip, is in 1989 op initiatief van dr. Andrew A. Hendricks gebouwd in de Verenigde Staten.
Herdricks zelf een nazaat van één van de vroegere kolonisten, wil met het schip de herinnering aan de bijdrage van de Nederlandse kolonisten aan de Amerikaanse geschiedenis levend houden.
Sinds kort is bekend geworden dat de VOC-stad Hoorn voor de komende vijf jaar de nieuwe thuishaven voor de 'Halve Maen' wordt. het New Netherland Museum geeft het schip voor deze periode in bruikleen aan het Westfries Museum dat het schip gaat exploiteren.
De 'Halve Maen' krijgt een prachtige vaste ligplaats aan het Oostereiland bij het Centrum Varend Erfgoed.
SAGRES III.
Varend onder volle tuigage is het schip al op afstand herkenbaar aan de Maltezer Kruisen op haar zeilen.Ze werd in 1937 op 30 oktober te water gelaten bij de scheepswerf Blom en Voss in Hamburg.
Ze is het zusterschip van de 'USCG Eagle' uit de VS, van de 'Mercia' uit Roemenië en van de 'Tovarisch' uit Rusland.
Na de WO-II werd het schip geconfisqueerd door de VS.
In 1948 verkocht aan Brazilië en daar gebruikt als trainingsschip tot 1960. In dat jaar werd ze uit de vaart genomen en verder gebruikt als een drijvende basis voor de Braziliaanse patrouilleschepen.
In deze zelfde periode was Portugal op zoek naar een vervanging van hun oude 'Sagres' II die nu als een museumschip ligt afgemeerd in Hamburg.
Het boegbeeld van de 'Sagres' is de afbeelding van een man. Het is een eer betuiging aan de Portugese koning welke bekend staat onder de naam "Hendrik de Zeevaarder". Zelf heeft deze koning nooit gevaren, maar was de stichter van de zeevaartschool te Sagres. Ook verplichte hij al de gezagvoerders van de Portugese schepen navigatie middelen te gebruiken, een logboek bij te houden en de ontdekte kusten in kaart te brengen.
De 'Sagres' heeft een stalen romp met een lengte van 89 meter; een breedte van 12 meter en een diepgang van 6,2 meter.
Haar hoogte is 45 meter en ze kan een zeiloppervlak voeren van 1.979 m². Ze heeft een tonnage van 1.550 brt en een waterverplaatsing van 1.940 ton.
Zie vervolg: DE SCHEPEN AAN DE VEEMKADE (DEEL 2).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten