BATAK DANS. MANGALAT HORBO. NOORD-SUMATRA.

 

          EEN TRADITIONELE DANS 

               VAN HET ADAT FEEST 

               "MANGALAT HORBO".

SAMOSIR EILAND.

Het was zomaar een opmerking, om eens met een boot het Toba Meer op de gaan.

Zo gezegd en zo gedaan. Een boot gecharterd in Parapat en het Toba Meer overgestoken richting Samosir Eiland.

We zouden wat langs de kust van het eiland varen en later op de dag naar een dans gaan kijken in het plaatsje Simanindo.

Het was vroeg in de ochtend en sommige bergtoppen van het eiland gingen nog schuil in de wolken. Het was later een prachtige zonnige ochtend en er stond bijna geen wind. Zo deden we nog een klein eilandje aan, midden in het meer gelegen, en dronken er verse klappermelk.

Hierna staken we het meer over naar het dorp Simanindo op Samosir Eiland, om daar naar de Batak dans te gaan kijken. 

Daar we veel te vroeg aankwamen had ik de gelegenheid om er wat rond te kijken en kwam zo bij een traditioneel huis, waar en moeder en dochter bezig waren met het stampen van tapiocawortel, beter bekend als cassavewortel, tot meel in een stenen vijzel.

Na eerst gevraagd te hebben of ik een opname van ze mocht maken, werd ik door de vrouw uitgenodigd om hun huis van binnen te bekijken. Bij het binnenkomen werd ik door moeder en dochter verwelkomd met de groet 'Horas', wat betekend welkom, maar ook op straat als een groet wordt gebruikt.

Zo kreeg ik het hele huis van binnen te zien en moest ook de handgeweven doeken bekijken, waarvan ik er een heb uitgezocht en gekocht. Netjes afscheid genomen van deze mensen met de groet 'Horas'. Ik hoorde later, dat me een hele er te beurt was gevallen en dat ik aangaande de doek geen slechte keus had gemaakt. Zo werd het tijd om naar de Batak dans te gaan kijken.

Buiten de belangstellende toeristen, was er ook veel lokale bevolking aanwezig die allemaal netjes gekleed net uit de kerk kwamen. De zitplaatsen waren gewoon stenen banken.

De dansers stelden zich eerst netjes voor aan het aanwezige publiek, waarna er uitleg werd gegeven over de inhoud en de betekenis van deze dans, wat ik met behulp van opnamen en tekst wil duidelijk maken.

ADAT FEEST "MANGALAT HORBO".

Wij zijn nu in een oud Batak dorp genaamd 'Huta Lumban Sidauruk'.

Huta betekend dorp en is omringt door een muur om het dorp te beschermen. Huta heeft maar één in - uitgang, opdat men kan zien wie er binnenkomt en vertrekt.

De huizen in het dorp staan links en rechts van het koningshuis, waar ook alle muziek instrumenten zijn opgeslagen, die eigendom zijn van de dorpsbewoners. het koningshuis noemt men "Ruma Bolon". Het konionghuis is te herkennen aan de vele fraai versieringen aan de gevel en daknok.

Tegenover het koningshuis zijn de rijstopslag gebouwen, de "sopo".

De plaats tussen de ruma bolon en de sopo wordt gebruikt voor het Mangalat Horbo feest.

Mangalat Horbo betekend het slachten van een kerbau, een waterbuffel, tijdens een muzikale voordracht.

In het midden van de plaats staat een paal, de 'Borotan' met het groen van een waringinboom.

Borotan is de plaats waar de kerbau geslacht wordt.

Nu enige voorstellingen van het Adat feest de Mangalat Horbo.

De dans kent verschillende voorstellingen en begint met Gondong Lae-Lae, wat een smeekbede is tot de godheid, opdat deze de feestvierenden en de kerbau zegent, opdat het feest goed verloopt.

Hierna volgt de Gondang Mula-Mula; een smeelbede tot Mula jadi, god van hemel en aarde, opdat deze de feestvierenden zonen en dochters schenkt, rijkdom en eer, en tenslotte het doen genezen van ziekten onder de feestvierenden.

Hierop volgt de Gondang Mula-Jadi, en bij deze muziek wordt tot uiting gebracht het feit, dat de smeekbede tot de godheid verwezenlijk wordt.

Een priester, herkenbaar aan de witte schouderdoek zegent de aanwezigen en de kerbau.

De Condang Mangaliat; de feestvierenden dansen om de slachtpaal met een kerbau. 

Bij de echte feesten (Adat feesten)  wordt de kerbau daarna geslacht en wordt het vlees onder de feestvierenden bevolking van het dorp verdeeld.

Zodoende blijft nu de kerbau verder steeds aanwezig op de verdere opnamen van het feest en dans.

De Gondang Masiolopolopan.

Bij dit gedeelte van de dans wensen de feestvierenden elkaar veel geluk toe, en al wat meer te wensen is.

De Gondong Sirebu.

Hier verschijnen al dansend enige meisjes in de hoop dat er een jongeman zal komen om hun hand te vragen en later met haar te trouwen.

Op de achtergrond zingen de andere spelers liederen in de Batak taal.

De Gondang Sidolo.

Een jongeman komt dansend te voorschijn en danst afwisselend van het ene naar het andere meisje om zijn keuze te maken. Dan laat hij zien, dat hij haar bemint en wenst haar tot zijn vrouw te maken, door het meisje geld te geven.

De Gondang Habonaran.

Twee jongens voeren een oorlogsdans uit.

De goede is te herkennen aan de rode strepen op zijn kleding en de slechte aan de zwarte strepen. 

Zo zal uiteindelijk de goede, de slechte overwinnen.

Deze dans is uitgegroeid tot een traditionele sport die voorkomt op alle de eilanden van de archipel.

De Gondong Sigale-Gale.

Volgens de vertellingen; was er eens een koning die enorm veel dochters had, maar helaas maar één zoon, die zeer goed kon dansen.

Het noodlot wil dat op een kwade dag de zoon overlijd aan een ziekte.

De koning die zeer diep rouwde zei; "waarvoor al mijn rijkdom en eer, maar geen zoon?"

Om de koning te troosten maakten de mensen uit het dorp een pop die de gelijkenis had van de zoon, en lieten deze pop met hen mee dansen om de koning gelukkig te maken.

Na het beleven van deze dans keerden we terug naar onze boot en voeren langs de kust van het eiland naar het Toledo Inn Hotel om daar een hapje te gaan eten.

Op de oever van het eiland staan de huizen van de bewoners met hun typische daken, maar helaas zeer vele reeds afgedekt met de smerige ijzeren golfplaten. 

Als de zon er de heel de dag op staat te schijnen is het er binnen niet uit te houden van de warmte, en als het regent worden de mensen bijna gek van het lawaai van de druppels op het dak.

Het is het begin van het verdwijnen van een oude cultuur, door geld gebrek van de bewoners om het geheel in oude stijl te kunnen behouden.

Op de hellingen van de bergen waren de witte grafhuisjes goed te herkennen.

In deze huisjes worden de overledenen bijgezet en zijn eigendom van één enkele familie.

Na een goede smakelijke maaltijd verlieten we Samosir Eiland en staken het meer weer over terug naar Parapat en leverden de boot netjes af bij de eigenaar.