zaterdag 22 februari 2020

NONSUCH. (SCHIP)


                   EEN GELIEFD 

            HANDELSVAARTUIG.



NONSUCH.

De Nonsuch was een kits die in 1668/1669 onder Zachariah Gillam in Hudsonbay voer, in haar eerste handelsreis voor wat later de Hudson`s Bay Company zou worden. Ze werd gebouwd in 1650 in Wivenhoe, Essex, Engeland.
Het schip werd oorspronkelijk gebouwd als koopvaardijschip in 1650, en later omgebouwd tot de Royal Navy kits HMS Nonsuch, werd zij in 1667 verkocht aan Sir William Warren.
De naam betekend "geen dergelijke", dat wil zeggen "ongeëvenaard".
Het schip had een laadvermogen van 43 ton en was met een lengte van 15,2 meter en een breedte van 4,3 meter kleiner dan de meeste handelsschepen uit die tijd. Hierdoor was ze beter geschikt voor het manoeuvreren door de rivieren van Noord-Canada. Ze had een bewapening van acht kanonnen.
Het schip was kitsgetuigd, wat betekend dat het twee masten had, waarvan de kortere bezaansmast zich voor de roerkoning bevond.De Nonsuch was aan de grote mast dwarsgetuigd met een grootzeil en een marszeil, terwijl de bezaansmast een latijnzeil voerde met daarboven een vierkant topzeil. Er waren ook voorzieningen voor andere zeilen als fok, kluivers en andere stagzeilen.



In januari 1659 werd de Nonsuch, die een koopvaardijkits door het Kanaal escorteerde door een stel Hollandse kapers veroverd, maar twee maanden later werd ze door de Engelsen heroverd.








In 1667 werd de kits door de marine verkocht aan Sir William Warren om het belangrijkste instrument te worden bij de vestiging van de Hudson's Bay Company.


Terwijl deze gebeurtenissen zich in Europa afspeelden, waren aan de overzijde van de Noord/Atlantische Oceaan de Huron-indianen, die een verbond hadden met de Franse bonthandelaren Médard Chouart, sieur des Groselliers, en zijn zwager Pierre Esprit Radisson, verslagen door de Irokezen, die weer geallieerd waren met de Engelsen. Hierdoor was de handelsroute van de Fransen via de St. Lawrence rivier en de Grote Meren problematisch geworden.
Chouart en Radisson moesten op zoek naar een alternatieve route om hun bont van de gebieden waar de vallenzetters actief waren, naar de kust te brengen. Een van deze routes leidde via de watteren rond de Hudsonbaai en leek simpel, maar was in werkelijkheid gecompliceerd.


Woedend om de hoge belastingen die op hun bont werden geheven en de weigering van de Franse regering hun verliezen te compenseren, richtten de twee Franse ondernemers hun aandacht op Engeland, waar de beroemde baanbreker in de chemie, Robert Boyle, hen introduceerde aan het hof van koning Charles II (1660-1685).
In 1667 verenigde de kern van deze Hudson's Bay Company zich met deze twee mannen en op 5 juni 1668 zeilden de Nonsuch en de Eaglet, die voor Charles II aan de onderneming was uitgeleend, Londen uit.

 (Om ze in hun werk van het bedwang houden van de masten een betere spreiding te geven, werd het want via hun jufferblokken bevestigd aan rusten, op de scheepsromp aangebouwde zware, houten platen die zelf versterkt en bevestigd waren met puttingijzers.)


De belangrijkste lading van de twee vaartuigen bestond uit 'wampumpeag', het Algonquiaans-indiaanse woord voor kleine zeeschelpkralen die bij vele indiaanse volkeren van Noord-Amerika als ruilmiddel werden gebruikt.
De Eaglet liep midden op de Atlantische Oceaan averij op en keerde, met Radisson aan boord, terug naar Engeland. De Nonsuch bereikte de Husonbaai en zeilde vervolgens naar het zuiden en naar de kust van de Jamesbaai. Op 29 september 1668 gingen de mannen van deze vooruitstrevende handelsonderneming aan land en begonnen op de oever van de rivier de Rupert met de bouw van Charles Fort, dat later werd herdoopt in Rupert's House.

(Replica van de Nonsuch.)

Na bijna een jaar handel gedreven te hebben met de indianen, keerde Groselliers in oktober 1669 in de Nonsuch terug naar Engeland, samen met een lading bont.
IN het daaropvolgende jaar werd de oprichting van de Hudson's bay Company officieel en kreeg ze van de koning een gebied toegewezen dat overeenkomt met bijna tweevijfde van het huidige Canada.








Het latere lot van de Nonsuch is niet vermeld. Een gelijkende kopie van het schip wordt tentoongesteld in het Manitoba Museum of Man and Nature in Winnipeg. 




Geen opmerkingen:

Een reactie posten