ENGELS - NEDERLANDSE ZEEOORLOGEN. (DEEL 3)

  DE STRIJDENDE           PARTIJEN:      NEDERLAND VS    ENGELAND EN    FRANKRIJK. (3)

3E ENGELSE OORLOG.

De 3e Engelse Oorlog duurde van maart 1672 tot februari 1674 en was in wezen een onderdeel van de strijd, die door Frankrijk met zijn bondgenoten werd gevoerd om de Republiek terug te dringen tot een mogendheid van de tweede rang.

Hoewel Engeland, Nederland en Zweden een alliantie tegen Frankrijk hadden gesloten in 1668, tekende Karel II van Engeland (rechts) op persoonlijke titel het geheime Verdrag van Dover met Frankrijk in 1670.

Als gevolg van dit verdrag was Engeland, in ruil voor financiële steun aan Karel II, gedwongen om Frankrijk te volgen toen het Nederland aanviel in 1672. Aan de land zijde werd Nederland aangevallen door Frankrijk, Münster en Keulen, en aan de zeezijde door Frankrijk en Engeland.

Het jaar 1672 ging de Nederlandse geschiedenis als het 'Rampjaar'.

In dat zelfde jaar werd Willem III van Oranje-Nassau stadhouder van Nederland. (Ironisch genoeg voerden de Engelsen dus oorlog tegen hun toekomstige koning Willem II van Engeland).

De Nederlandse vloot stond tijdens deze oorlog qua materieel en geoefendheid op een zeer hoog peil en werd door De Ruyter op eminente wijze geleid.

Ondanks dat haar sterkte in aantal veel geringer was dan die van de gecombineerde Engels-Franse vloot wist zij zich tegenover die vloot zeer goed te handhaven en in de slagen bij Solebay (links) op 7 juni 1672 en op Schooneveld op 7 en 14 juni 1673, belangrijk tactische voordelen te behalen. 

De slag bij Kijkduin (rechts) op 21 augustus 1673, was duidelijk een Nederlandse overwinning, waarbij de de combineerde Engels-Franse vloot zulke beschadigingen opliep dat een poging tot een landing in Holland en Zeeland niet doorging.

Het lukte de geallieerden ook niet om de Nederlandse havens te blokkeren.

Karel II zag de hem door de Franse beloofde steden Rotterdam en Amsterdam aan zijn neus voorbij gaan. Deze naderlaag maakte definitief een einde aan de dreiging van een landing op de Nederlandse kust. 

Na 1667 had Engeland haar verliezen goedgemaakt met de bouw van zeven nieuwe 'first rate' schepen, terwijl de Republiek maar drie schepen liet opleveren met ieder 60 kanonnen, ieder lichter dan de Engelse schepen. 

Er was duidelijk geen geld voor grootschalige nieuwbouw vanwege de prioriteit van de campagne te land.

Nederland slot een verbond met Spanje en de Fransen trokken zich uit de Republiek terug.

In het jaar 1676 in een gezamenlijke strijd van de Nederlandse en Spaanse vloot tegen de Franse vloot, bekend staande als de Slag bij Agosta, sneuvelde De Ruyter (rechts). Engeland trok zich wegens geldgebrek helemaal uit de oorlog terug.

Tijdens de Slag bij Agosta op 22 april 1676 (rechts), hadden de Fransen 29 linieschepen, 5 fregatten en 8 branders onder bevel van Abraham Duquesne in de strijd.

De Nederlands-Spaanse vloot 27 linieschepen, waarvan 17 Nederlands, en 5 branders met als commandant luitenant-admiraal-generaal De Ruyter. Het was een hevige korte slag waarbij geen schip totaal verloren ging maar aan beide zijden veel doden en gewonden vielen. Toen de Franse admiraal vernam dat zijn tegenstander De Ruyter was gesneuveld, trok hij zijn vloot terug terug, uit respect voor deze legendarische zeeheld. De slag eindigde onbetwist. De Ruyter overleed een week later aan zijn verwondingen.

Op 19 februari 1674 werd de Vrede van Westminster gesloten tussen de Republiek der verenigde Nederlanden en Engeland: ditmaal werd bepaald dat alle veroverde gebieden terug zouden komen aan de oorspronkelijke bezitters; De Republiek gaf toe aan de oude Engelse eis van het neerhalen van de vlag voor Engelse oorlogsbodems in de 'Britse zeeën'. 

                    Zie vervolg: ENGELS - NEDERLANDSE ZEEOORLOGEN. (DEEL 4)