"LYCIË RONDREIS". ARTEMIS TEMPEL EFEZE. (DEEL 8)

ARTEMIS TEMPEL EN DE TOMBE.

20 APRIL 2013.

Lang voordat de Britse archeoloog, David George Hogarth, hier zijn opgravingen begon en alles van waarde naar Londen transporteerde, lagen hier de resten van een zeer oud tempel complex wat bekend stond als één van de zeven wereld wonderen uit de klassieke oudheid.

Tijdens de opgravingen bleken hier eerder drie tempels te hebben gestaan.

De eerste bouw van de tempel dateert uit 550 v. Chr. blijkt uit eerdere opgravingen. Het zou een houten complex zijn geweest bestaande uit drie tempels. 

Het geheel was een heiligdom te ere van de maagdelijke jacht-, vruchtbaarheid- en maangodin Artemis.
Ook bekend onder de naam Diane. Het was voor de Grieken een zeer belangrijke godin, met oorsprong als Moedergodin in Anatolië. In de Hellenistische periode moet de stad Efeze onvoorspelbaar rijk zijn geweest. Tijdens de Romeinse periode was het de hoofdstad van de Romeinse provincie Asia en een van de grootste steden uit de oudheid.

Volgens de Griekse geleerde Pausanias ( 115 Lycië - 180 in Rome), die leefde in de tijd van keizer Hadrianus, was het heiligdom al ouder dan Artemision zelf. Het zouden het mythische volk van vrouwelijke strijders, de Amezonen, zijn die op deze plaats de cultus vereerden.
Overstromingen vernietigden deze oude tempels die onder een dikke laag aarde van ruim 2,5 meter werden bedolven.

Vreemd genoeg begon men later op de zelfde plaats in het moerassige gebied aan de bouw van een nieuwe tempel. Deze tempel werd geheel uit marmer opgetrokken en de bouw duurde zeker 120 jaar, vanaf de eerste steen legging rond 560 v.Chr.

( Eens zou de tempel er zo uitgezien hebben.)

De opdrachtgever was koning Croesus ven Lydië. Uiteindelijk werd de tempel rond 440 v.Chr. voltooid na de beëindiging van de Perzische Oorlogen.
Het was geen eenvoudige bouw, daar de tempel 127 rijk versierde marmerzuilen van 18 meter hoogte kreeg op een oppervlakte van 115 bij 55 meter. De zuilen droegen weer de zware dwarsbalken.

 De tempel had nu twee rijen zuilen- en werd daarmee een dipterostempel- waardoor een brede ceremoniële doorgang ontstond; genaamd naos.
Het dak werd vervaardigd uit Cederhout.

Vernietiging door brand.

In 356 v.Chr. viel op 21 juli de tempel ten prooi aan brandstichting door Herostratos. Hij deed dit uit een waan idee , dat hij door het afbranden van de tempel beroemd zowel onsterfelijk zou worden in de toekomst.

Volgens de legende zou in de nacht van de brand Alexander de Grote het levenslicht hebben aanschouwd.

Vanaf 325 v.Chr werd de tempel weer opgebouwd.

In de zevende eeuw vernietigde een zware overstroming de gehele tempel en bedolf deze onder meters zand en klei.

Het cultusbeeld.

Tijdens de overstroming en de latere brand zijn de cultusbeelden van de tempel verloren gegaan. Een zeer fraaie kopie werd opgegraven in het amfitheater te Leptis Magna.

Artemis wordt afgebeeld met dieren aan elke kant van het hoofd, in de armen, op de borst en op haar kleed, luipaarden, griffioenen en stieren. Artemis werd ook wel "Meesteres van de dieren" genoemd.
Opvallend is de dierenriem die rond de hals van het beeld is afgebeeld en wat vermoedelijk verwijst naar astrologische elementen in de cultus.
De eivormige uitsteeksels, die vaak als borsten worden aangezien, stellen waarschijnlijk stieren testikels voor. Een ding is zeker; dat ze symbool heeft gestaan voor vruchtbaarheid wat een van de belangrijkste functies was van Artemis.

TOMBE.

Hoger op de helling bij de resten van de tempel staat een tombe van 6,5 bij 6,5 meter. Deze werd gebouwd aan het einde 14 de / begin 15 de eeuw onder de regering van Aydinogullari, en bleef in gebruik tot in de Ottomaanse periode. 

Van de westelijke zijde betreed men de centrale ruimte door een marmeren portaal; in het midden was het hoofdgraf in de bodem geplaatst. Aan de oostelijke wand was een bank geplaatst.
De oorspronkelijke naam van de persoon die er zou zijn begraven is niet bekend, maar het moet iemand van hoog in aanzien zijn geweest uit een leidinggevende regerende positie.  

Rondom de tombe ligt een begraafplaats, waar enige tombe stenen werden gevonden.