woensdag 31 mei 2023

LEVEN TUSSEN VULKANEN. SUMATRA - INDONESIË. (DEEL 3)

 

   LEVEN, DOOD EN MYTHES. 

                   DEEL 3.

       EEN GORDEL VAN VULKANEN.


VULKANEN VAN NOORD TOT ZUID.

PATAH.

Patah of Gunung Patah, wat betekend 'gebroken berg' is de hoogste berg in de Indonesische provincie Benkulu , Zuid-Sumatra.
De berg met een hoogte van 2.852 meter is zwaar bebost en ligt ten zuidoosten van de vulkaan Dempo.
Patah ligt in een beschermd bosgebied Raja-Mansara, met een totale oppervlakte van 42.567 hectare. De top van de berg ligt op de grens van de provincie Bengkulu en Zuid-Sumatra. Het westelijke deel van de top is een zwavelkrater die zich in de regio van de provincie Bengkulu bevindt op een hoogte van 2.600 meter, in het zuidelijke deel van de krater bevindt zich een vulkanisch meer met een hoogte van 2.550 meter boven zeeniveau. In 1989 werd nabij de top van de vulkaan een fumarole-activiteit waargenomen. De exacte locatie van de krater, de datum van zijn vorming en de geologische relatie in niet bekend.

BUKIT LUMUT BALAI.

Bukit Lumut Balai is een zwaar geërodeerde startovulkaan op Zuid-Sumatra.
het geheel bestaat uit drie uitbarstingscentra, twee op de Bukit Lumit en ëén aan de noordoostkant van de Bukit Balai.
Het hoogste punt van deze vulkaan ligt op 2055 meter boven zeeniveau.
Aan de noordkant van Bukit Balai vindt een grote lavastroom plaats. Actieve fumarole-velden zijn te vinden in twee crescentrische bekkens ten noorden van Bukit Lumut.
De Indonesische staatsoliemaatschappij Pertamina doet olieboringen aan de voet van de vulkaan.


BESAR.

Gunung Besar, wat betekend 'Grote berg', is een stratovulkaan in het zuidoosten van Zuid-Sumatra.
De vulkaan heeft een hoogte van 1899 boven zeeniveau.
In de krater is een kleine zwavelafzetting te vinden. 
Een groot solfatara=veld genaamd Marga Bayur bevindt zich langs de Noord-zuidwestelijke flanken of het Semangko-breuksysteem.




RANAU.


Ranau is een slapende stratovulkaan in Zuid-Sumatra met een hoogte van 1880 meter boven zeeniveau.
In de vulkaan ligt een caldera met een afstand van 8 bij 13 kilometer wat gedeeltelijk gevuld wordt door een halvemaanvormige meer. 
Gunung Semuning is een mogelijk nog actieve vulkaan, gelegen aan de zuid00stelijke zijde van de caldera.

SEKINCAU BELIRANG.


Sekincau is een vulkaan met twee caldera's, Belirang en Balak en is gelegen in de provincie Lampung, het zuiden van Sumatra. Op de top bevindt zich een krater met een breedte van 300 meter.
De vulkaan heeft een hoogte van 1.719 meter boven het zeeniveau.
Fumarole -activiteiten zijn te vinden aan de voet van de caldera's.


SUWOH.

Suwoh of Suoh is een vulkaan-caldera op Zuid-Sumatra, met een hoogte van 1000 meter.
Het complex bevat een gebied van 8 bij 16 kilometer die een aantal overlappende caldera's bevat.
De randen van de Suoh worden gemarkeerd door een aantal lavakoepels.
De laatst bekende eruptie vond plaats van 10 juli tot 5 augustus 1933, wat samenging met een zware tektoninsche aardbeving.


HULUBELU.

Hulubelu is een vulkanische caldera gelegen op een hoogte van 1.040 meter, gelegen in Zuid-Sumatra.
De vloer van de caldera ligt ongeveer 700 meter boven de zeespiegel en wordt omgeven door steile wanden.
Post-caldera vulkanisme vormde centrale kegels en basaltische en andesitische flankvulkanen. 
Solfatarische gebieden, moddervulkanen en warmtebronnen komen op verschillende locaties voor.
Thermische gebieden zijn uitgelijnd ten noordoosten  van een parallel een de Grote Sumatraanse breuklijn, die over de gehele lengte van Sumatra loopt. Laatst bekende uitbarsting was in 1836.

RAJABASA.

Rajabasa is een geïsoleerde kegelvormige vulkaan van 1281 meter hoogte gelegen aan de Straat Soenda, in de meest zuidoostelijke punt van Sumatra, in de provincie Zuid-Lampung.
De vulkaan heeft een goed bewaard gebleven topkrater van 500 bij 700 meter met een moerassige bodem. De flanken zijn bedekt met vegetatie. Fumarolische activiteit vindt plaats aan de voet van de flanken. De laatste activiteit werd gemeld in april 1863 en mei 1892, maar haar laatste uitbarsting was in 1798.

KRAKATAU.

Krakatau is een kleine archipel van vier vulkanische eilanden gelegen in Straat Soenda tussen Sumatra en Java, en valt onder de Sumatraanse provincie Lampung.
De vulkaan Krakatau barste in 1883 uit, waarbij een groot deel van de vulkaan door de zee verzwolgen werd.
In 1928 kwam op de plek waar een deel van de vulkaan had gestaan een veel kleinere vulkaan boven de zeespiegel uit, en kreeg de naam 'Anak Krakatau', 'Kind van Krakatau', met een huidige hoogte van 813 meter boven de zeespiegel.
Rondom de Anaka Krakatau bevinden zich in de kleine archipel drie eilanden. De offici"le namen zijn: Pulau Panjang (Lang eiland), ook Krakatau kecil (Klein Krakatau) genoemd; Pulau Sertung (Verlaten eiland) en Pulau Rakata, ook Krakatau Besar (groot Karakatau) genoemd, dat tot 1883 onderdeel uitmaakte van de grotere vulkaan die buiten Indonesië Krakatau genoemd wordt. De Krakatau Archipel ligt in het nationaal Ujung Kulon park.




DE NAAM.

Het woord 'Krakatau' komt van het woord 'karkata' in het Sanskriet voor 'krab'. men gaat er vanuit dat de oorspronkelijke vulkaan met bijbehorende atollen ooit de vorm van een krab heeft gehad of iets wat daarop leek.
De naam verscheen voor het eerst in 1676 door een Nederlandse schrijver van het boek Oost-Indische Voyagie, waarin hij spreekt over 
"passerende het hooge, boomrijeke eilant Crakatouw"
De Portugezen gebruikten de naam 'Krakatao', een naam die bij de Engelsen ingeburgerd  raakte.




MOEDER VAN DE ANAK.

Na een winterslaap van twee eeuwen stijgt plots gerommel op uit de buik van Krakatau op 20 mei 1883, een eiland met liefst drie vulkanische uitlaten in het hart van de smalle waterweg, Straat Soenda, tussen de twee Indonesische eilanden Sumatra en Java
In de daarop volgende maanden, bleef Krakatau met regelmaat van de klok onheilspellende geluiden uitstoten. De druk in de vulkaan stijgt en tegen de zomer bereikt die een hoogtepunt. Op 11 augustus beginnen de vulkanische uitlaten as te spuwen, een voorbode van een epische catastrofe.
Op 26 augustus stijgt de aswolk tot een hoogte van 32 kilometer in de lucht en bevingen veroorzaken verschillende tsunami's.
De volgende ochtend, even na middernacht begon de uitbarsting van de vulkaan en om 05.30 uur gaat het dak van de vulkaan de lucht in; in de loop van 4,5 uur vinden er vier krachtige uitbarstingen plaats met catastrofale gevolgen.
Bij de laatste uitbarsting om 10.02 uur rees de berg op , scheurde open en stortte in, waarna de zee in het gapende gat stortte, met als gevolg een catastrofale explosie. Deze had een geschatte vulkanische-explosiviteitsindex van 6.

Door een pyroclastische stroom die voor de tsunami uit over de Straat Soenda heen raasde kwamen ongeveer 1,000 mensen om het leven in Ketimbang aan de zuidkust van Sumatra, 40 kilometer ten noorden van de Krakatau.
De tsunami zelf was tot meer dan 30 meter hoog en vloedgolven overspoelden de kusten van Sumatra en Java. Naar schatting verloren 36.417 mensen het leven en complete steden en dorpen werden weggespoeld.

 Pulau Rakata, wat overbleef van de Krakatau na de uitbarsting.


Door de enorme hoge golven werden zeeschepen, zoals het Nederlandse marineschip Berouw, vele kilometer landinwaarts geslingerd. De uitbarsting werd over de gehele wereld waargenomen en gingen de golven 3,5 keer de aarde rond.
Er rees een aswolk uit de berg die tot een hoogte van 50 kilometer steeg en zijn omgeving in een diepe duisternis dompelde. Door deze enorme hoeveelheid stof in de atmosfeer, een wolk van 400 kilometer breed, daalde wereldwijd het volgende jaar de gemiddelde temperatuur 1,2 graden.  
Meer dan 160 dorpen werden van de kaart geveegd en tussen 35.000 en 40.000 mensen kwamen om het leven

ANAK KRAKATAU.

In 1927 ontstond door een vulkanische uitbarsting op de plaats waar een deel van de Krakatau had gestaan een nieuw vulkanisch eiland, maar dit werd door de zee weer snel verzwolgen.
Dit proces herhaalde zich twee keer, maar sinds 12 augustus 1930 is de aanwas sterker dan de erosie.
Het is dit laatste eiland dat de naam Anak Krakatau ('Kind van de Krakatau') kreeg.
Met de jaren groeide het eiland en kreeg de vulkaan op haar flanken aanwas van vegetatie.


Op 22 december 2018 vond er een tsunami plaats in de Straat Soenda, die met name de westkust van Java trof en honderden doden eiste. Het was het gevolg van de uitbarsting van de Anak Karakatau en een daaropvolgende onderzeese aardverschuiving.
De vulkaan had voor de uitbarsting een hoogte van 338 meter en na de uitbarsting nog maar 110 meter.
De tsunami veroorzaakte verwoestingen op de eilanden voor de westkust van Sumatra en de kust van Atjeh. 



HET LEVEN TUSSEN VULKANEN.

Tijdens mijn rondreizen in Indonesië vroeg ik vaak een de lokale bewoners hoe het is te leven tussen de vulkanen. Dan wordt je vaak aangekeken alsof je iets vreemds vraagt. Zij leven vaak hier al generatie na generatie tussen de vulkanen. Voor hen is het gewoon een dagelijks iets waar ze gewoon niet bij stilstaan, maar ze kunnen er wel over vertellen. Zo heeft iedere vulkaan wel een mythe, een verhaal dat van generatie op generatie wordt doorverteld. Verhalen die verbonden zijn met het dagelijkse leven van de mens.


De vulkaan heerst over leven en dood; dood bij een uitbarsting en leven in de vorm van vruchtbare aarde, die vaak twee oogsten per jaar opbrengt.
Zo brengen de mensen offers aan de vulkaan om deze goed te stemmen en te bedanken.
De vulkaan beheerst in feite het dagelijks leven van de bevolking; hij slaapt als alles vredig is, hij rommelt als waarschuwing dat er iets fout is gegaan en hij komt tot uitbarsting om zijn woede
als men niet goed heeft geleefd. Maar vaak ziet men het ook als een voorteken.

Oud presidenten van Indonesië gingen naar de top van de vulkaan om te bidden en de geesten wel te stemmen.




                           Zie vervolg: LEVEN TUSSEN VULKANEN. JAVA - INDONESIË. 







Geen opmerkingen:

Een reactie posten