KASTEEL HEYSTERUM "GROEN VAN TOEN". (DEEL 3)

"GROEN VAN TOEN".

De varenbeuk.

Vlak naast de machtige plataan staat een unieke boom: de grootdte varenbeuk (zie boven)  van Midden-Limburg.
Deze beuk heeft diep ingesneden bladeren. Sommige lijken op het blad van een varen. Andere hebben meer de vorm van een sprietje. Deze boom is voor veel mensen dan ook nauwelijks te herkennen als een beuk. Dit soort beuk is spontaan ontstaan in 1811 in Frankrijk. Eén zaailing had heel afwijkende bladeren en daarmee is men indertijd verder mee gaan selecteren.

Beuken worden in de regel niet zo heel erg oud. Ook deze boom heeft helaas zijn langste levenstijd gehad. In de stam is een forse paddenstoel zichtbaar. Deze platte tonderzwam (zie boven) zal de varenbeuk de komende jaren helaas ten gronde richten. Verwijderen heeft geen zin en genezing is helaas niet mogelijk.  Tijdens storm en stevige wind is deze boom niet meer veilig.

De "Kathedraal".

Pal naast de toegangslaan staat het kroonjuweel van dit park: De Kathedraal" (zieboven). Pas als je onder deze boom gaat staan besef waarom hij zo heet. Het is een treurbeuk van circa 150 jaar oud. Deze treurvorm van de beuk is in 1836 in Engeland gevonden. Treurbeuken worden altijd op de stam van een gewone beuk geënt omdat ze anders geen stam maken. De stam en de entplek waar de beide beuken op elkaar zijn gezet is duidelijk herkenbaar. Op de tam zijn talrijke insripties zichtbaar in de bast. Waaronder twee uit 1936. 

Heel opmerkelijk is dat deze boom zichzelf heeft gekloond door het maken van een aflegger. Aaan de zijde van de toegangslaan heeft ooit een tak de grond geraakt en is daar wortel gaan schieten. De tak is inmiddels helaas verdwenen zodat niet meer zichtbaar is dat de beide bomen oorspronkelijk één waren.
Beide treurbeuken verkeren, in tegenstelling tot de varenbeuk in een blakende conditie.

De zeven lindes bij de Mariakapel.

Volgens de oude Germanen woonde de godin Frija in een Linde. De naam vrijdag verwijst overigens nog altijd naar deze godin. Zij was de godin van de vruchtbaarheid. Op belangrijke plekken werden vaak lindes geplant door de Germanen. Dit gebruik is later door de christenen over genoemen. ("gekerstend").
Zo worden er nog steeds vaak lindes geplant bij kruisen en kapellen. Meestal drie, een verwijzing naar de heilige dreiëenheid: De Vader, de Zoon en de heilige Geest.
In de bijbel komt echter ook het getal zeven enorm vaak voor (bijvoorbeeld de zeven dagen waarin God de wereld schiep). Het is dan ook geen toeval dat er zeven Linden (zie boven) rondom deze Mariakapel zijn geplaatst. Helaas is één boom in de loop der jaren dood gegaan. Zijn openplek is nog duidelijk herkenbaar aan de wortelopslag. Zou één van de twijgjes die hier staan weer uit kunnen groeien tot een monumentale boom dan is het getal zeven weer compleet rond de kapel.

De Japanse notenboom (Ginkgo).

Deze boom (zie boven) is een vertegenwoordiger van een oeroud geslacht. De soort bestond al ten tijde van de dinosaurussen en is in al die tijd nauwelijks veranderd. Op dit moment komt hij alleen nog voor als bos in een klein gebied van China. In Japan wordt hij vaak aangeplant in tuinen en bij tempels en wordt daarom ook wel de 'Japanse Tempelboom' genoemd. Maar is ook heden te vinden in onze Nederlandse tuinen.
In Japan staat de Ginkgo symbool voor overanderlijkheid, hoop, liefde, toverkracht, tijdloosheid en een lang leven. In 1730 is deze soort naar Europa gebracht en kwam al snel in de mode om hem op landgoederen zoals hier op Heysterum aan te planten.

De Zwarte Moerbei.

Moerbeien komen oorspronkelijk uit Zuid-West Azië. Dankzij de Romeinen kwamen ze in onze streken terecht. De vruchten van de moerbei kunnen onuitwisbare vlekken veroorzaken, maar smaken heerlijk licht zuur tot zoet en worden verwerkt in vruchtengelei, jam en wijn. Van de bast werd in het oude China papier gemaakt. 

Moerbeien kunnen tot vijf eeuwen oud worden maar hoe ouder de boom, hoe schever, krommer, grilliger maar ook mooier en karakteristieker bij wordt van vorm. Deze moerbei (zie boven) is tussen de vijftig en honderd jaar oud en begint steeds schever te zakken.

Kizoa slideshow: HEYUSTERUM "DE KATHEDRAAL". - Slideshow

(Tekst grotendeels van Kasteel Heysterum / Gemeente Maasgouw.)

(Jose bedankt voor de afbeeldingen van de bomen, daar mijn geheugenkaart vol was.)