TONDERZWAM & TONDELDOOS.

TONDERZWAM EN DE TONDELDOOS.

Beide zijn nauw met elkaar verbonden om vuur te kunnen maken. Een ding is zeker;  de zwam was er eerder was dan de tondeldoos en de tondeldoos is verleden tijd, maar de zwam niet.  

 (afbeelding de platte tonderzwam)

Voordat men het gebruik van een aansteker (benzine of gas)  en de lucifer kende om vuur te maken gebruikte men de tondeldoos met inhoud.

In deze doos die uiteraard de meest verschillende vormen kende afhankelijk van de smaak en inkomen van de eigenaar bevindt zich een stukje gedroogde tonderzwam, een stukje vuursteen en een metalen ring.
De vuursteen en de metalenring welke bestond uit koolstofhoudend ijzer waren nodig voor de vuurslag te verkrijgen.
Men verpulverde de gedroogde tonderzwam en tikte met de ijzerenring op de vuursteen en liet de vonk overspringen in het tondelpoeder wat dan ontvlamde. Uiteraard ging dit ook met gedroogd gras of jute.
Pas in de 20e eeuw raakte de tondeldoos uit gebruik door de opkomst van de lucifer die gemakkelijker in gebruik was die later weer plaats maakte voor de aansteker.

In de tijd dat men nog geen ijzer kende gebruikte men inplaats hiervan pyriet, een mineraal bestaande uit ijzer-zwavelerts om vuur te maken door en met een vuursteen op te slaan.

Vuursteen wordt vaak gevonden in brokken kalksteen en is meestal bruin of donkergrijs van kleur.
In vroegere tijden werd in Valkenburg (Limburg) rond 3300 v.Chr. reeds in mijnen vuursteen gedolven. Dit is de oudste vorm van mijnbouw in Nederland. In de prehistorie (stenentijdperk) werd er van vuursteen pijlpunten, bijlen, klingen en schrapers gemaakt.