zondag 21 augustus 2022

LOMBOK. TEMPELS EN SASAK DORP.

 

            POTTERIJ IN EEN 

        TRADITIONEEL DORP.



LOMBOK.


In Tanjung verliet ik de bus naar Mataran en wist op de busterminal een lokaal busje te vinden dat met naar de plaats Gubugbatu bracht en daar vandaan liftte in naar Kombai om te voet naar de Pura Medana te wandelen. Het was heerlijk om de verkrampte spieren in de benen in de warmte los te wandelen.

Het was even schrikken toen ik bij het terrein van de Pura Medana aankwam. Het was er een rommelig geheel van bouwmateriaal.
Het merendeel van de tempel was niet anders dan puin op een klein gebedshuis na. Ook waren er delen in zee terecht gekomen.

PURA MEDANA.

De Pura Medana is een hindoe-tempel vlakbij de zee gelegen op een rotswand op acht meter boven de zeespiegel.
In deze rotswand is nog een grot wat een graf moet zijn geweest.
In een gebouwtje liggen nog grafresten, maar al met al is het voor de lokale bewoners een heilige plaats.
Het ligt in de bedoeling deze belangrijke tempel in zijn geheel te restaureren, wat met het lokale tempo wel enige jaren zal gaan duren.


DE LEGENDE,

Papuk Buling Dana stond bekend om zijn macht, eigendom en vrijgevigheid. Zijn huwelijk werd bekroond door een vrome en mooie prinses. Maar het karakter van de zeer vriendelijke en genereuze koning werd misbruikt. Dit wekte hebzucht en onwetendheid onder zijn eigen volk.
Sommigen waren boos en wilden misbruik maken van het genereuze karakter.
Ze smeedden een wreed plan, namelijk de kostbaarste schat van de koning te vragen: zijn mooie dochter.
Ze gingen naar de koning om hun wens kenbaar te maken. Hoewel de koning woest was, accepteerde hij de vraag van zijn volk. Hij gaf zijn enige dochter. Nadat ze koningsdochter heel gemakkelijk hadden weten te bemachtigen, bleken de harten van deze slechte mensen vies en slecht te zijn.
Ze doodden de dochter, sneden de levenloze dochter in stukken en gingen met deze stukken terug naar  koning Papuk Buling Dana. Alsof het nog niet genoeg was, vroeg het kwaadaardige populaire complot de koning om het vlees van het lichaam van zijn favoriete dochter te eten, dat in stukken was gesneden.


(De mysterieuze grafgrot.)

Maar nu veranderde zijn vrijgevigheid,. Hij werd vreselijk boos op deze hebzuchtige en gewelddadige mensen.
Papuk Buling Dana vervloekte de moordenaars: zeven generaties lang. Ze zouden altijd lijden en lijden in hun verdere leven, uitbraken van ziekten, hongersnood, en als mensen een oogst zouden krijgen, zou er geen water zijn, als ze water zouden krijgen, zouden deze mensen voedsel te kort komen.
Door de vloek van Papuk Buling Dana zouden ook de nakomelingen een handicap hebben: blind, doof, stom of verlamd.

Ook wilde hij hij na zijn dood niets van zijn bezittingen achterlaten. Alles zou veranderen in steen: edelstenen, goud en zilver. Er wordt daarom aangenomen dat alle stenen in het tempelgebied de edelstenen, het goud en zilver zijn, die in stenen zijn veranderd. Wie stenen uit het tempelgebied meeneemt, wordt ziek. De stenen worden beschouwd als eigendom van Papuk Buling Dana, die hij vervloekte.
Maar wie zijn hier, in deze tempel, wast en zuivert, krijgt het vermogen om ziel en lichaam van de eeuwigheid te bevrijden zonder de uiterlijke dood te ervaren in overeenstemming met het hindoeïsme en boeddhisme.
Het huidige graf van Papuk Buling Dana is slechts een symbool en is een gedenkplaats.

Voor de lokale bevolking is de Pura Medana een plaats van aanbidding en het geeft een sterke positieve energie aan de mensen en het milieu, in de vorm van fortuin, gezondheid, veiligheid, geluk en welzijn.

In de plaats Pemenang, welke ik liftend bereikte overnachtte ik in eenvoudig logement, om de volgende ochtend met een lokaal transport mini-busje de reis zuidwaarts voortzette. Er was me verteld om bij het plaatsje Kedongdong, genoemd naar de nabij gelegen berg van 587 meter hoogte, uit te stappen op de markt, aangezien er altijd wel mensen zijn die naar de Pura Batubolong reizen. 

PURA BATUBOLONG.


De Pura Batu Bolong is een hindoe-tempel  gelegen ten zuiden van het bekende Senggigi strand. 
De tempel is gebouwd op een rots, gelegen aan zee.
Pnder de rots bevindt zich een gat waaraan de tempel haar naam dankt, Batu Bolong is in het Indonesisch voor gat in rots.
Bij helder weer kan men hiervandaan de Gunung Angung op Bali zien liggen.


Aan het begin van een smalle weg welke onder langs de rots naar de tempel voert, staan twee enorme beelden.  
De tempel is populaire plaats voor de toeristen om te bezoeken vanwege het fraaie uitzicht over zee en in de avond de zonsondergang.

De Batu Bolong-tempel bestaat uit twee gebouwen.
De eerste staat als je de smalle weg volgt in de schaduw van een boom en bij de ingang van de trap naar het tweede gebouw.
De tweede tempel staat bovenop een overhangende rots van vier meter hoogte waaronder zich het gat bevindt.
Hier zijn ook beelden te vinden van Lakshmana, Vali, Rama, Sugriva en een drakenbeeld. ook deze tempel heeft weer zijn eigen legende.

De legende vertelt over de vroegere tijden van de tempel Pura Batu Bolong, die werd gebruikt om offers te brengen.
men verteld, dat elk jaar een andere maagdelijke jonge vrouw werd geofferd om de goden te plezieren die de zee beheersen.
Wanneer het hoogtij wordt, verscheen er een enorme haai en die verslond de geofferde maagdelijke jonge vrouw.
Dit gruwelijke verhaal leeft nog steeds bij de gelovigen, die de tempel nog steeds dagelijks komen bezoeken.



Het was niet moeilijk om van de Pura Batu Bolong vervoer te regelen om via de kustweg naar de Pura Segara gelegen aan de kust bij de plaats Apenan, net boven de stad Mataran gelegen.

PURA SEGARA.

Aan de kust bij de plaats Apenan ligt de Pura Segara een kleine pittoreske Balinese hindoe-tempel, die alleen bij speciale ceremonies wordt gebruikt.

De muren van dit complex zijn rood en versierd met Balinese symbolen en ornamenten.
Een onderscheidt van deze tempel is, dat de traditionele binnenplaats ontbreekt, maar in plaats daarvan is het een open ruimte met trappen en beelden in felle kleuren.


Aan de kust staat een kleine gebedstempel op een kleine verhoging.

Interessant is dat de tempel midden in de dichtbebouwde en ook zeer interessante Arabische wijk Kampung Arab ligt, wat zoiets als Arabisch dorp betekend, dus midden in een moslim gedeelte van de stad.
De Pura Segara is een van de oudste tempels in de regio en laat zien hoe sterk de hindoeïstische invloed hier al heel lang is.
Wat niemand zich hier stoort, is dat moslims, hindoes, christenen en andere gelovigen meestal vrij vreedzaam samenleven op Lombok.
De bevolking van Lombok is voor meer dan 80% moslim en de overige 20% zijn hindoes en anders denkenden.

Ik reisde door met een bus naar het centrum van Mataran, een drukke rommelige stad, waar een hindoetempel in een buurgemeente bleek te liggen.

PURA MERU.

De Pura Meru tempel is gelegen in Cakranegara een gemeente gelegen de stad Mataran.
Het een van de belangrijkste religieuze gebouwen voor de hindoes op het eiland Lombok.
De pura Meru werd in 1720 gebouwd door Balinese hindoes, tijdens de heerschappij van koning Anak Agung Made Karang van Karanggasem.
De tempel is de grootste van Lombok, waarbij drie grote meru's symbool staan voor de drieëenheid Brahama, Vishnu en Shiva.
De tempel wordt veel gebruikt bij festivals en speciale ceremonies.






Op de buitenste binnenplaats staat en hal met houten kleppers en trommels die werden gebruikt om de gelovigen op te roepen naar de vieringen te komen.
Op de binnenste binnenplaats staan drie meru's; de binnenste met elf lagen is gewijd aan Shiva, de negenlaagse toren is gewijd aan Virjnu en die met zeven l;agen aan Brahma.
De drie meru's staan symbool  voor de grootste vulkanen van Indonesië, Gunug Broma, Gunung Angung en Gunung Rinjani.


Op de binnenplaats zijn verder nog ruim dertig kleinere altaren te vinden die zijn gewijd aan diverse hindoegoden.
De Meru tempel is een actieve tempel, waar dagelijks gelovigen wierook, vruchten en bloemen offeren.







Terug op het centrale busstation van Mataran kon ik nog een zitplaats veroveren in een van de bussen naar Lembar. Ik was niet van plan om de veerboot te nemen, maar verder door naar de zuidkust van Lombok te reizen. Met veel geluk kon ik meerijden met een lokaal busje afgeladen met vracht en passagiers tot de plaats Sekotong Timor, waar ik opzoek ging naar een logement.
Bij het logement en het kleine restaurant waar ik genoot van mijn avondeten, geïnformeerd hoe bij het Sasak dorp Sade te komen. Het bleek weer een avontuur te worden achterop een motorfiets, tegen een kleine vergoeding.


(Een boer keert huiswaarts met zijn buffels.)


Zo vertrok ik de volgende ochtend achterop de motorfiets, die gelukkig niet als een waanzinnige hard reed naar de plaats Kuta bij Kuta Beach aan de Indische Oceaan, waar ik een klein mooi en schoon logement verkreeg met een eigen klein restaurant.


KUTA BEACH LOMBOK.

Met een gevoel van niets moet alles mag vroeg opgestaan en na een ontbijt naar het strand gewandeld. 
Een strand geheel voor me zelf, met op verschillende plaatsen grillige rotsblokken waarop zelfs nog boompjes groeiden.
Lekker zwemmen in zee, ontspannen en luieren.
In Sekotong Timor bij een toko wilde ik één schrift kopen, maar dat ging niet daar ze met vijf verpakt waren. Dus maar alle vijf gekocht, zelf één gehouden en de overige vier aan de mij steeds volgende kinderen gegeven.


Met het schrift en schrijfmateriaal en de nodige velletjes vol met notities van de afgelopen week tegen een rotsblok gaan zitten en alles eens gesorteerd en genoteerd op de juiste volgorde voor mijn reisverslag. Mijn meegebrachte lunch opgegeten en voor ik het wist was het alweer namiddag toen een boer met zijn ossen naar het strand was gekomen om ze te wassen.
Terug naar mijn logement, het zout afspoelen en weer lekker eten.


In had de vrouw van het logement gevraagd of ze mijn vuile kleren kon wassen, want echt iets schoons had ik niet meer, en alles lag die avond schoon en gestreken op me te wachten. De volgende dag was het naar Sade gaan en dat kon met een lokaal busje.

DE SASAK.

De Sasak-bevolking leeft voornamelijk op het eiland Lombok en behoren met 85% van de lokale bevolking tot de grootste stam. Ze zijn verwant aan de Balinezen in taal en afkomst, hoewel de Sasak overwegend moslim zijn, terwijl de Balinezen overwegend hindoe zijn.
De Sasak-mensen die pre-islamitische overtuigingen beoefenen, zijn ook bekend als Sasak Boda in verwijzing naar de naam van de oorspronkelijke religie van het Sasak-volk, Bodha.

Er is weinig bekend over de geschiedenis van de Sasak, behalve dat Lombok onder direct bestuur van de Majapahit-premier, patih Gajah Mada, werd geplaatst. De islam arriveerde rond de 15e eeuw in het gebied, en zij bekeerde zich tot de islam tussen het einde van de 16e eeuw en begin 17e eeuw. Net als hun Balinese buren bidden de moslim Sasak-aanhangers van Wetu Telu drie keer per dag, ter erkenning van de drie menselijke riten van geboorte, huwelijk en dood. Er is zelfs een groep die vijf keer per doet bidden. Deze groepen leven in geïsoleerde dorpen in de bergen. Het zijn hechte gemeenschappen en alles wordt binnen het dorp geregeld. Ze hebben hun eigen rituelen en ceremonies. Schijngevechten zijn  erg populair en daarbij gaat het hard toe.
Ondanks hun stijl van leven bezitten zij enorme landbouwgebieden, waar ze materialen vandaan halen voor het maken van handelsproducten.

SADE HET SASAK DORP.

(In de verte het Sasak dorp Sade.)

Sade is niet het enigste Sasak dorp op Lombok. In het noorden liggen er enkele en ook in de zuiden en zuidoosten. 
Vlak bij het dorp stapte ik uit het busje en wandelde op mijn gemak naar de ingang van het dorp. Men scheen er verbaast over te zijn, dat ik alleen was en liet me dan ook verder met rust.
Zo wandelde ik tussen deze typische huizen, waarvan de daken tot op de grond rijkten.  




Het was er zeer stil in het dorp, waar zo als ik later hoorde soms bussen met toeristen komen binnenvallen, die dan wel onder begeleiding van een lokale gids rond worden geleidt.
De bouw van de huizen, waar vaak generatie na generatie in woont, is fascinerend. Opslagschuren zijn op palen gebouwd om het ongedierte te weren. Overal is wel huisvlijt te vinden en werd daar iets van aangeboden om te kopen.
Een groepje kleine kinderen bleef me volgen, met kleine uit klei gemaakte producten, zoals fluitjes. 'Mister, mister 100 rp.' bleef ik maar horen en uiteindelijk heb ik er enige gekocht als souvenir. Lekker klein en gemakkelijk te vervoeren.
In een winkeltje kwam ik er achter dat een Sasak-pot, gemaakt door de lokale pottenbakkers, duurden was dan op Bali zelf, waar ze ook te koop waren. trouwens wist ik niet hoe zo'n pot te vervoeren.
In het dorp was ook veel spinnerij voor de garens voor de weverijen, waar fraaie doeken werden gemaakt en te koop werden aangeboden, tegen abnormaal hoge prijzen.
Het katoen komt van eigen velden.

 




























Langzaam begon het drukker te worden in het dorp met groepen mensen, die tactisch langs de winkeltjes werden geleidt. Ik nam nog even een kijkje bij een kleine pottenrij, waar ze hoofdzakelijk kleine materiaal maakten en bakten in open houtvuur. Opvallend is, dat dit ook allemaal vrouwen zijn die hierin werken.

Bij ieder huis stond buiten op een stenen verhoging een grote Sasak-pot. Deze was afgedekt en gevuld met water. Door het zweten van de wand van de pot koelt in de pot het water af en heeft men gekoeld drinkwater.

Wenste ik een grote Sasak-pottenbakerij te zien, dan moest ik naar het noordelijke midden te reizen van het eiland naar de plaats Penujak. Ik vond dat wel te veel van het goede en deed dit niet.
Ik keerde weer terug naar mijn logement en had intussen besloten om nog een dag te blijven en de genieten van het ongerepte strand,

Het enigste wat ik aantrof in de vroege ochtend waren een paar vissersbootjes voor de kust en een garnalenvisser in de eb-lijn van de oceaan.
Verder gewandeld en kwam bij een getijden riviertje waar vissersbootjes lagen die bij het daarbij gelegen dorpje behoorden.
Was van plan ik het dorpje een kijkje te nemen, maar de lucht van de overal te drogen gehangen vis deed me van gedachten veranderen. De rest van de dag wat rondgehangen en gezwommen. In de namiddag kwam de boer weer met zijn buffels voorbij over het strand.

Bij het logement vervoer geregeld, weer achterop een motorfiets terug naar Lembar om daar de veerboot naar Bali te nemen. Bijtijds naar bed, daar ik vroeg op pad moest.


De motorrit naar Lembar verliep voorspoedig en ik had zodoende nog de tijd om wat rond te kijken bij de haven. In een straat ontdekte ik nog oude gebouwen van de Verenigde Oost-Indische Compagny.
Bij een oude havenpier was de jeugd zich aan het amuseren door er gekleed of geheel naakt vanaf in zee te springen. Hier werd niet gekeken naar wat voor merkje je op je zwembroek hebt staan en of het wel 'in' is. Uit wat ik begreep zitten 's avonds vissers op de palen om te vissen (paalvissers).
De veerboot was zoals gewoonlijk te laat en eenmaal aan boord een plekje op het open dek weten te vinden. Het waren mooie, maar ook vermoeiende dagen geweest op het vriendelijke Lombok.
Met heel veel ervaringen rijker keerde in terug naar Bali.





 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten