.png)
HANDELSSCHIP
MET DE NAAM
'JEKTA' (JACHT).
'JEKTA'.
De naam 'Jekta' is afgeleid van 'jacht' en was een klein koopvaardijschip dat werd ontwikkeld om tegemoet te komen aan de specifieke eisen van de Noorse handelskustvaart.
Het had een hoge, gekromde voorsteven die een voortreffelijk steunpunt vormde voor het voorstag van zijn lange mast en viel verder op door het verdekte voorschip, het open middendeel van de romp en de opmerkelijke kleine omsloten kajuit achterin.
Jekta's waren zeer verschillend van formaat en sommige konden een laadvermogen hebben van wel 120 ton.
De gemiddelde jekta had een lengte van 11,5 meter, breedte van 3,5 meter met een diepgang van 1,7 meter. De bemanning bestond uit 5 koppen.
Anders dan de meeste vaartuigen die in de handelsvaart rondom de Noordzee en de Baltische Zee werden ingezet, had de jekta aan zijn enkele mast vaker een vierkante tuigage dan een gaffelzeil.
In de oorspronkelijke opzet kon het enkele razeil worden verlengt met niet minder dan drie bonnetten, stroken zeildoek die aan het onderlijk van het grootzeil werden geregen om bij licht weer een groter zeiloppervlak te creëren; later werd het algemeen om een hoger grootzeil te hijsen met maar liefst vier rijen reefschinkels om dat oppervlak juist te verkleinen wanneer het weer dat vereiste. Ook is bekend dat de latere jekta's soms een wat kleiner zeil voerden waarboven een topzeil gehesen kon worden.
Op de boorden van de voorsteven konden planken worden geplaatst die ervoor moesten zorgen dat buiswater en overslaande golven niet over de boeg tot in het open ruim konden doordringen.
Omdat de lading dikwijls bestond uit vracht, bijvoorbeeld graan, die door zout water kon bederven of uit handelswaar die weliswaar niet bederfelijk was, zoals balen wol, maar waarvan vocht de kwaliteit en dus ook de waarde aantastte, waren deze zetboorden van belang.
Er konden ook bulkvracht die weinig gewicht hadden, bijvoorbeeld hooi, in het vaartuig worden geladen en die werden dan voor het ergste buis- en ander water beschermd door een provisorische opbouw van een elkaar bevestigde planken die langs lichte, aan de binnenzijden van de romp geplaatste palen omhoog werden geleid.
De in niet al te grote aantallen gebouwde jekta voldeed uitstekend aan de specifieke eisen die aan de Noorse kustvaart werden gesteld en het vaartuig bleef dan ook dienst doen tot diep in de 20e eeuw.
Jekta's waren zeer verschillend van formaat en sommige konden een laadvermogen hebben van wel 120 ton.
De gemiddelde jekta had een lengte van 11,5 meter, breedte van 3,5 meter met een diepgang van 1,7 meter. De bemanning bestond uit 5 koppen.
Anders dan de meeste vaartuigen die in de handelsvaart rondom de Noordzee en de Baltische Zee werden ingezet, had de jekta aan zijn enkele mast vaker een vierkante tuigage dan een gaffelzeil.
In de oorspronkelijke opzet kon het enkele razeil worden verlengt met niet minder dan drie bonnetten, stroken zeildoek die aan het onderlijk van het grootzeil werden geregen om bij licht weer een groter zeiloppervlak te creëren; later werd het algemeen om een hoger grootzeil te hijsen met maar liefst vier rijen reefschinkels om dat oppervlak juist te verkleinen wanneer het weer dat vereiste. Ook is bekend dat de latere jekta's soms een wat kleiner zeil voerden waarboven een topzeil gehesen kon worden.
Op de boorden van de voorsteven konden planken worden geplaatst die ervoor moesten zorgen dat buiswater en overslaande golven niet over de boeg tot in het open ruim konden doordringen.
Omdat de lading dikwijls bestond uit vracht, bijvoorbeeld graan, die door zout water kon bederven of uit handelswaar die weliswaar niet bederfelijk was, zoals balen wol, maar waarvan vocht de kwaliteit en dus ook de waarde aantastte, waren deze zetboorden van belang.
De in niet al te grote aantallen gebouwde jekta voldeed uitstekend aan de specifieke eisen die aan de Noorse kustvaart werden gesteld en het vaartuig bleef dan ook dienst doen tot diep in de 20e eeuw.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten