DE BEDELAAR. HAELEN.

            DE BEDELAAR - HAELEN.

                          LIMBURG.

LIGGING.



Villa de Bedelaar ligt in het natuurgebied Groote Bedelaar aan de Heythuyserweg, nu Professor Duboisweg genaamd. Op de luchtopname lijkt de Grote Bedelaar een meertje, maar in werkelijkheid is het een groot ven vol flora en fauna.

DE LEGENDE.

Ooit lag er in de bossen tussen Horn en Heythuysen een prachtig kasteel, Heytse, waar een rijke edelman woonde, die God nog gebod vreesde. Op een Kerstavond was er op het kasteel een losbandig feest. Koud en hongerig klopte een bedelaar aan de deur om wat etensresten te vragen om zijn maag te vullen. De kasteelheer lachte hem uit en liet hem buiten de poort smijten.

De bedelaar krabbelde overeind en riep: "Ik vervloek dit kasteel en zijn ongastvrije bewoners opdat ze in de hel zullen belanden".

Toen de klok de nacht twaalf uur sloeg werd het kasteel van de aardbodem verzwolgen. Daar waar eens het kasteel stond ligt nu het ven 'de Grote Bedelaar'.

HET LANDHUIS.

Het pand dateert uit 1910. Het was een sober en traditioneel uitgevoerd landhuis in baksteen. (waarvan de gevels nu wit zijn geschilderd) Drie bouwlagen hoog en onder een pannen zadeldak. Regelmatig gerangschikte roeden vensters in de gevels. Midden in het gebouw verrijst een achthoekige toren omhoog met een tentdak. Aan de voorzijde is een moderne glazen uitbouw als ingang en rechts een soort serre uit de jaren dertig.

Het pand werd gebouwd in opdracht van toenmalige eigenaar E.Dubois en is ontworpen door L.Wagemans uit Roggel. Bij het landhuis behoren verscheidene objecten als onderdeel van het landgoed: een vleermuizentoren uit 1916, een beschermd object, diep in het bos de uilentoren en in de tuin een ijskelder. Ook het omliggende natuurgebied behoorde tot het landhuis. In de uilentoren hebben gedurende de 2e WO jongemannen ondergedoken gezeten die niet naar een werkkanp in Duitsland gestuurd wilde worden. Ook hebben er piloten onderdak gevonden. Opschriften op de binnenmuur zijn er getuigen van.

De laatste jaren was er een hotel-restaurant in gevestigd. Nu is men bezig het gebouw klaar te maken voor opvang van geestelijk gehandicapten.

DE EIGENAAR.

Eugene Dubois die het landhuis liet bouwen was zoon van een apotheker en burgemeester en werd in 1858 in Eijsden Zuid-Limburg geboren. Hij had in brede zin belangstelling voor de natuur en vooral in het ontstaan van de mens. Hij studeerde geneeskunde en vertrekt als legerarts naar Indonesië, met de bedoeling op zoek te gaan naar de schakel tussen mens en aap. deze schakel wordt door opgravingen, die hij liet verrichtten gevonden, in 1891 en 1892. Een dijbeen en een aapachtig schedeldak met menselijke trekken. Dubois noemt de nieuwe primietive mens: de rechtopgaande aapmens.

In de wetenschappelijke wereld word deze ontdekking met grote reserve ontvangen en zelfs afgekeurd. Hij tret zich terug op zijn landgoed 'de Bedelaar' dat hij beetje bij beetje weet uit te breiden. Hij pendelt op en neer tussen Haelen en Amsterdam, waar hij conservator van het Teylers Museum is. In 1937 vestigt hij zich voorgoed op het landgoed waar hij in 1940 overlijdt.

Daar hij niet gelovig was, mocht Dubois niet begraven worden op het gewijde kerkhof van Haelen. Hij wordt uiteindelijk in Venlo ter aarde besteld. Op zijn grafsteen prijken het schedel kapje en het twee dubbel uitgevoerde dijbeen als een piratenvlag. Achteraf geldt Dubois als de ontdekker van de Homo erectus, een belangrijke schakel in de menselijke evolutie en heeft uiteindelijk zijn plaats in de geschiedenisboeken gekregen als ' the man who foun d the missing link'.