GEVEL RECLAME.GEVELSTENEN 1. (DEEL 6)

                    GEVEL RECLAME - 

                    DE GEVELSTEEN - 1. 

                              (DEEL 6) 

De gevelsteen.

Een gevelsteen is een natuurstenen plaat met een voorstelling in reliëf, in vele kleuren beschilderd, en vaak er onder een inscriptie die aan de voorgevel van het huis is geplaatst.

Gevelstenen ontstonden in de 2e helft van de 16e eeuw, vooral na het verbod op het plaatsen van uithangborden, en werden tot de 18e eeuw gebruikt als "huisteken", omdat er geen huisnummering bestond.

Veel gevelstenen hadden betrekking op het beroep van de bewoner van het pand. Een meubelmaker versierde de steen met een stoel, een slager met een vet varken en een schrijver met een ganzenveer. Wilde men zich onderscheiden van een collega dan voegde men er iets aan toe, bijvoorbeeld een kroon of een ster. Een slager die voor die tijd een ossenkop buiten hing, wat later verboden werd, liet deze later af beelden in zijn gevelsteen.

Wie niet door zijn beroep, familienaam of bijnaam werd aangeduid behielp zich vaak met een afbeelding van een dier of zijn gevelsteen. Vaak werd later de naam van het dier aangenomen toen men verplicht was een achternaam te hebben.

Veel bewoners van een stad als Amsterdam, Enkhuizen of Hoorn hadden iets met de scheepvaart te maken en lieten dit dan afbeelden op hun gevelsteen, waarbij de maker het vaak niet al te nauw nam met de plaatsing van de vlagen afhankelijk van de wind in de zeilen van het schip.

Was men echter van betere komaf, dan plaatste men een familiewapen in de gevelsteen. Vooral de adel plaatste het heraldieke wapen op de gevel. Dat was zij zelfs aan haar stand verplicht.