KON. NEDERLANDSE MARINE. VLAGGEN EN VAANDELS.

 

           DE VLAG STAAT SYMBOOL 

                    VOOR DE NATIE, 

DE VAANDEL VOOR EEN ONDERDEEL. 

VLAGGEN VAN DE NED. KON. MARINE.

De Koninklijke Marine  voert de vlag van Nederland, welke symbool staat voor Nederland en de eenheid en de onafhankelijkheid van het gehele Koninkrijk der Nederlanden, op het achterschip.

Het rood-wit-blauw (Helder vermiljoen-wit-kobaltblauw) is zowel te land als ter zee in gebruik als civiele vlag, dienstvlag en oorlogsvlag.

Van 1813-1815 was het de vlag van het Soeverein vorstendom der Verenigde Nederlanden, van 1815-1839 was het de vlag van het verenigd Koninkrijk de Nederlanden, en van 1839 tot op heden de vlag van het Koninkrijk der Nederlanden.

De vlag heeft een hoogte en lengte verhouding van 2:3, met drie gelijke banen.

  

De Marine kent tevens het rood-wit-blauw met daarop in het midden het embleem van de Kon. Nederlandse Marine.

Dergelijke vlag wordt ook door de verschillende onderdelen gevoerd, maar dan met het embleem van het onderdeel. 

Een andere vlag waarvan de kleuren rood en blauw lichter zijn dan van de nationale vlag, is de gevelvlag, die gevoerd wordt aan gevels van gebouwen tijdens feestelijkheden in plaatsen waar de Kon. Nederlandse Marine een basis heeft.

GEUS.

Een geus is een rechthoekige vlag die door een schip gevoerd wordt bij wijze van groet. In Nederland voert de Kon.Marine krachtens koninklijk besluit 315 van 20 juli 1931 een zogeheten Dubbele- of Prinsengeus met twaalf segmenten in de kleuren van de nationale vlag.

De geus van een marineschip van de Koninklijke Marine wordt gevoerd:

1. als het schip op zon- en feestdagen voor anker of aan de kade gemeerd ligt.

2. als er een buitenlands marineschip in de haven ligt.

3. als een Nederlands marineschip in een buitenlandse haven ligt.

De geus wordt niet gevoerd als het schip onderweg is.

De vlag die tijdens de Tachtigjarige Oorlog aan de boegspriet van de Nederlandse oorlogsschepen hing werd de geus (ook wel Prinsengeus) genoemd. Deze Prinsengeus zou voor het eerst gezien zijn bij de inname van Den Briel in 1572.

ONDERSCHEIDINGSVLAG MARINE RESERVE.

De vlag der Koninklijke marine-reserve is de Nederlandse vlag, waarvan het midden van de witte baan half-cirkelvormig is verbreed tot halverwege de rode en de blauwe baan, op welke verbreding met zwart garen is geborduurd een onklaar anker, gedekt door een koninklijke kroon. De vlag is op een onbekende datum omstreeks 1894 vastgesteld als onderscheidingsvlag van een officier van de Koninklijke Marine Reserve.

Een officier of een gewezen officier van de Koninklijke marine-reserve met de rang van luitenant ter zee der 2e klasse of een hogere rang die is aangesteld als gezagvoerder van een Nederlands koopvaardijschip mag mits hen daartoe op verzoek door de Minister van defensie vergunning is verleend, op dat schip als natievlag voeren de vlag van de Koninklijke marine-reserve. Een vergunning wordt in beginsel slechts verleend indien het desbetreffende schip een bruto inhoud heeft van ten minste 500 registertonnen. De vergunning geldt tevens ten aanzien van andere schepen waarover de betrokken officier als gezagvoerder wordt aangesteld en die toebehoren aan dezelfde rederij, waartoe het schip, waarvoor de vergunning was verleend, behoorde.

De vaandels en de standaarden binnen de krijsmacht staan voor trouw, eenheid en eergevoel. Ze vormen het symbool van de onderlinge verbondenheid tussen de militairen van een onderdeel. Of zij nu actief dienend op gepensioneerd zijn. Vaandels en standaarden zijn ook het uiterlijke teken van de band tussen een eenheid en het Koninklijk Huis.

Alleen de koning kan namelijk een vaandel of standaard of een militaire orde toekennen. Deze eretekens worden altijd door of namens de vorst uitgereikt. Bij ceremonies nemen zij een belangrijke plaats in. Militairen leggen bij hun installatie hierop de eed of de belofte af.

VAANDEL OF STANDAARD.

Een standaard is kleiner dan een vaandel. Verder heeft een standaard een kortere stok. Dat verschil heeft een historische achtergrond. Eenheden te paard konden moeilijk met de lange stok van de vaandel overweg. Daarom zijn bij de zogeheten bereden eenheden van de Kon. Landmacht standaarden in gebruik. het gaat dan om de cavalerie, rijdende artillerie en veldartillerie. 

Ook de Kon. Marechaussee, oorspronkelijk een bereden eenheid, heeft een standaard.

VAANDELS BIJ DE KONINKLIJKE MARINE.

KORPS MARINIERS.

Het Korps Mariniers kreeg het vaandel op 16 september 1929 uitgereikt door Koningin Wilhelmina. 

Het doek is het laatst in 1988 vernieuw.

Aan het vaandel is de Militaire Willems-Orde vastgemaakt.

Opschriften op het doek vermelden de wapenfeiten van het Korps.

De opschriften zijn:

Spanje-Algiers; West-Indië; Seneffe; Kijkduin; Doggersbank; Atjeh-Bali; Chatham; Rotterdam; Javazee; Java Madoera; Nieuw-Guinea; Helmond, Kandahar en Uruzgan.

ONDERZEEDIENST.

De Onderzeedienst ontving het vaandel op 14 juli 1964. Het doek is het laatst in 1997 vernieuwd. Aan het vaandel is de Militaire Willems-Orde vastgemaakt.

De opschriften zijn:

Zuid-Chinese Zee 1941-1942.

Middellandse Zee 1941-1944.

MARINELUCHTVAARTDIENST.

De Marineluchtvaartdienst (MLD) ontving het vaandel op 17 juli 1964. Het doek is rond 1989 vervangen. Aan het vaandel is de Militaire Willems-Orde vastgemaakt.

De opschriften zijn: 

Nederlands-Indië 1941-1942.

Indische Oceaan 1942- 1945.

Noordzee 1941-1942.

Normandië 1944.

 

MIJNENDIENST.

De mijnendienst kreeg het vaandel op 14 mei 1982 uitgereikt. Aan het vaandel is de Militaire Willems-Orde vastgemaakt.

Opschriften zijn:

Nederlandse kust 1940.

Britse wateren 1940-1944.

Indische Archipel 1941-1942 en 1945-1949.

Nederlandse kust 1944-1945.

ESKADER.

Het Eskader kreeg het vaandel uitgereikt op 26 april 2002 door Koningin Beatrix.

De opschriften zijn:

Krijgsverrichtingen 's Lands Vloot 1597-1795.

Krijgsverrichtingen 's Lands Vloot 1816-1870.

Nederlands-Indië 1817-1927.

Tweede Wereldoorlog 1940-1945.

KORPS ADELBORSTEN.

Het Korps Adelborsten van het Koninklijk Instituut voor de Marine ontving op 14 september 1904 het vaan del. Van oorsprong is het de vlag van prins Frederik, de tweede zoon van koning Willem I, op 24 april 1830 aan het korps overhandigde. Aan het vaandel is de Militaire Willems Orde vastgemaakt. Het is bij Koninklijk Besluit als vaandel erkend.

Het doek is verschillende malen vernieuwd.