PITOT-BUIS LUCHT- EN SCHEEPVAART.

   

      VOOR SNELHEIDSMETINGEN

 TIJDENS HET IN BEDRIJF ZIJN VAN 

                   HET OBJECT.

PITOT-BUIS (-BUIZEN), INSTRUMENT DAT GEBRUIKT WORDT OM DE STROOMSNELHEID IN EEN PUNT VAN EEN VLOEISTOF- OF GASSTROMING TE METEN.

PITOT-BUIS.

Met behulp van een pitot-buis meet men in principe het drukverschil tussen twee oppervlakjes, waarvan het ene loodrecht op de stroomrichting staat, het andere ermee evenwijdig is.
Bij dit laatste wordt de stroming praktisch niet gestoord en meet men de eigenlijke druk van de vloeistof of het gas (de statische druk p).
Staat het oppervlak echter loodrecht op de stroominrichting, dan wordt de vloeistof die er tegen aan botst afgeremd tot stilstand. In dit stagnatiepunt meet men dus een grotere druk (totale druk Pt); de druktoename (dynamische druk Pd = Pt - Ps) is afkomstig van de kinetische energie van de vloeistof.
Zij kan berekend worden uit de vergelijking van Bernoulli. Pd = 1/2Pv². Hierin is P de volumieke massa van de vloeistof, V de snelheid.
Een pitot-buis is aan de voorzijde bolvormig afgerond. In het midden is een gaatje voor het meten van de totale druk. De statische druk wordt gemeten door de zijdelingse openingen. Langs gescheiden leidingen wordt het drukverschil overgebracht naar een drukverschilmeter.

LUCHTVAART.

In de luchtvaart wordt de pitiot-buis toegepast om de snelheid van een vliegtuig te meten ten opzichte van de omringende lucht.

De pitot-buis wordt zoveel mogelijk in de ongestoorde luchtstroming opgesteld en wel zodanig, dat de voorkant van beide buizen in de vliegrichting wijst.

Het afleesinstrument heeft een schaalverdeling die voor een bepaalde luchtdichtheid is geijkt. De vlieger kan daardoor direct de vliegsnelheid bij die luchtdichtheid (hoogte) aflezen.

Om de vliegsnelheid op andere hoogten (andere waarden van de dichtheid) te kunnen bepalen gebruikt hij een voor deze omrekening

vervaardigde grafiek.

1. Uitvoering met de open buis in de (aan de voorzijde bolvormig afgeronde) gesloten buis.

Deze laatste heeft in de zijkant gaatjes waar de lucht evenwijdig langs stroomt.

2. Pitot-buis gebruikt op vliegtuigen verbonden met snelheidsmeter (rechtsonder).

Door luchtvochtigheid en de lage temperaturen bij het vliegen op grote hoogte, kan het voorkomen dat de lucht welke door de pitot-buis moet stromen  bevriest, waardoor de werking ervan te niet kan worden gedaan.

Om dit te voorkomen heeft men hiervoor verwarmingselementen in de pitot-buis aangebracht.

het niet goed werken van de pitot-buis kan leiden tot afwijkende lezingen in de cabine voor de piloot en is vaak de oorzaak van een vliegramp.

SCHEEPVAART.

In de scheepvaart maakt men ook gebruik van een pitot-buis om de vaarsnelheid van het schip op de brug weer te geven op een aanwijstoestel met een snelheidsmeter schaalverdeling en een mijlen teller. 

In de scheepvaart spreekt men over een Sal-log, afgeleid van Svenska Aktiebolaget Logg.

5.  Pitot-buis met zijopening aan de bodem.

6.  Lagedruk leiding naar het logtoestel.

7.  Hogedruk leiding naar logtoestel.

8. Bedieningshandwiel voor het in- of uitdraaien van de pitot- 

     buis.

9.  Scheepsbodem.

10. Bovenkant van de dubbele bodem.

11. Statische opening.

12. Dynamische opening.

De sal-log bezit een onder het schip uitstekende buis die als een pitot-buis twee drukken meet. Beide drukken worden toegevoegd aan een drukverschilmeter op de brug, die omgeijkt is naar de vaarsnelheid.

De sal-log welke ongeveer een halve meter onder de scheepsbodem uitsteekt, kan bij ondiepe of vervuilde wateren naar binnen toe worden gedraaid om afbreken of verstoppen te voorkomen. Een ander type is de steven-log waarbij de pitot-buis recht naar voren uit de steven van het schip steekt.