ANTARCTICA HET ZESDE
WERELDDEEL EN DE VIJFDE "A"?
De naam Antarctica komt uit de Grieks woorden 'anta', wat 'tegenover' betekend en 'arkos' wat 'beer' betekend, met betrekking op het sterrenbeeld Grote Beer van het noordelijke halfrond.
Antarctica wordt omringt door de Atlantische Oceaan en de Grote of Stille Oceaan, maar tegenwoordig wordt het gehele gebied beneden de 60e breedtegraad de Zuidelijke Oceaan of ook wel de Artarctische Oceaan genoemd.
Het gebied is het koudste op onze planeet waar men temperaturen heeft gemeten van minus 92 graden Celcius. De ijskap die het continent bedekt heeft een dikte van 2200 tussen 4750 meter.
Van al het ijs op de wereld ligt ruim 90% op Antarctica.
Antarctica wordt onderverdeelt in Oost-Antarctica, West-Antarctica met het Antarctisch Schiereiland, en de eilanden op het Artarctisch continentaal plat.
In principe is het gebied van niemand het eigendom, ondanks dat bepaalde landen een claim leggen op het gebied. Het meest koude, droge en winderige gebied is een groot natuur reservaat.
Wereldwijd is er dan ook een verbod voor het plaatsen van legers, mijnbouw of het boren naar olie in het gebied.
Tot in de 17e eeuw dachten geografen en kooplieden dat een reusachtig continent zich in het diepe zuiden moest bevinden. Dat het niet aan Afrika vastzat had Bartholomeu Diaz bewezen; dat Vuurland er geen deel van uitmaakte wist men na de reis van Jacob Lemaire.
Toch zou deze Terra Incognita Australis in het zuiden er moeten zijn als een tegenwicht tegen de landmassa`s van het noordelijk halfrond. Maar zeelieden, door stormen ver naar het zuiden gedreven zagen nooit een kust. In de 18 e eeuw drong Cook als eerste binnen de poolcirkel door, tot de rand van het pakijs.
Tussen 1820 en 1923 stuurden verschillende landen zoals Rusland, Engeland, Duitsland, Frankrijk, Noorwegen en België expedities om het gebied te verkennen en op te meten. Sommige met ernstige gevolgen en verlies van mensen levens.
Pas na 1923 begon het onderzoek een meer technisch karakter te krijgen. Vliegtuigen, tractoren, sneeuwscooters en betere radio-installaties deden hun intrede.
Behalve de walvisvangst begon ook het strategische belang een rol te spelen. De V.S., Argentinië en Chili richten hun blikken zuidwaarts. De laatste landen maakten aanspraak op delen van Antarctica welke volgens de Engelsen onder Britse souvereiniteit behoorden.
Tussen 1807 en 1899 werd voor het eerst overwinterd op Antarctica tijdens een Belgische expeditie onder leiding van Adrien de Gerlache met de Belgica.
Op 14 december 1911 bereikte de Noor Roald Amundsen als eerste de Zuidpool. (links)
Ook in 1911/12 probeerde een Britse expeditie onder leiding van Robert Scott de Zuidpool te bereiken.
Ze bereikten de Zuidpool in 1912 maar op de terugreis kwamen de deelnemers aan de expeditie om het leven.
Tussen 1939 en 1945 trok een Duitse expeditie naar Antarctica op zoek naar sporen van het edele Germaanse ras; tussen 10 graden westerlengte en 20 graden oosterlengte en claimden het gebied als Nieuw-Schwabenland.
Tussen 1946/47 vond de Amerikaanse expeditie plaats met de naam "Operatie Highjump" een met veel geheimzinnigheid omgeven expeditie. Het een na andere land volgde om Antarctica te ontdekken.
In 1955 begon een ware belegering van het continent in verband met het Internationale Geophysische Jaar (IGY) van 1 juli 1957 tot eind 1958.
Amerika, Rusland, Noorwegen, Engeland, België, Frankrijk en zelfs Australië stuurden expedities en een ieder land claimde een gebied.
Om een politiek conflict te voorkomen werd in 1959 op initiatief van de Amerikaanse president Eisenhower het Antarctisch verdrag gesloten, dat zowel Rusland als de V.S. ondertekenden.
Aan de Belgische expedities van 1962/63 en 1964/65 werd ook door Nederlanders deelgenomen.
Op Antarctica groeien slechts enkele plantensoorten: mossen, korstmossen en twee soorten bloeiende planten, Antarctisch haargras. (Deschampsia antarctica en Colobanthes quitense).
Langs de kusten van Antarctica leven zeer veel dieren waaronder Keizerpinguïns, zeehonden en robben en in het water walvissen.
De wateren rond het gebied zijn rijk aan voedsel, waarvan de basis wordt gevormd door plankton.
het plankton is voedsel voor het krill wat dan weer het hoofdvoedsel vormt voor de walvissen die er enige tonnen per dag van naar binnen werken.
Andere vis soorten vormen het voedsel voor de pinguïns, zeehonden en robben.
Momenteel bevinden zich op Antarctica ruim 600 pool stations, waar door 30 landen wetenschappelijk onderzoek wordt gedaan. Een aantal hiervan werkt 365 dagen van het jaar en anderen slechts in de zomer periode.
De meeste van deze stations zijn gelegen op het Antarctisch schiereiland, aan de kust en op de eilanden. Het meest geïsoleerde station is het Russische Vostokstation.
het grootste station is het Amerikaanse Mc.Murdo aan de Mc.Murdo Sound, waar 1200 mensen kunnen leven. De landen met de meeste stations zijn Argentinië (5) en Rusland (8).
Een zeer negatief punt van al deze stations is de vervuiling die ontstaat door het achtergelaten afval, want zelfs een een rotte appel verteerd niet in de enorme kou, dan niet over andere materialen te spreken.
Antarctica is niet alleen de plaats van de wetenschappers die het gebied verder trachten te ontdekken, maar is ook reeds een gewild reisobject met cruise schepen.
Zelfs cruises met zeilschepen worden georganiseerd.
Passagiers worden met kleine boten naar de kust gevaren om de dieren van dichtbij te kunnen fotograferen en verstoren op deze manier de rust in de vogelkolonies.
Strenge milieu voorschriften moeten vervuiling van het gebied en het water voorkomen.
Een feit is zeker; het is een fascinerend gebied met de enorme ijs creaties van de natuur om te zien van dichtbij.
'VLAG VAN ANTARCTICA'.
Antarctica heeft geen eigen officiële vlag daar het geen land is maar een continent. Toch zijn er pogingen ondernomen een vlag te introduceren voor het continent.het eerste ontwerp is van Graham Bartham en is gebaseerd op de vlag van de Verenigde Naties.
Op een lichtblauw veld voorstellende de Zuidelijke Oceaan met in het midden in het wit het continent afgebeeld.
Een ander ontwerp is van Kendall Smith. Hij gebruikte de meest opvallende kleur oranje omdat dit de internationale reddingskleur is en zeer goed zichtbaar is in de sneeuw en in het water.
Verder heeft er er op toe gezien dat deze vlag op geen enkele natie vlag van een land op de wereld lijkt.
De grote 'A' staat voor Antarctica, de halve bol voor haar plaats op aarde en de twee handen moeten de vrede voorstellen tussen de mensen die daar nu leven. het wit staat voor sneeuw en ijs.