PAASVUUR- EN WAKE.

 

EEN HEIDENS GEBRUIK, DAT DOOR DE

 KERK WERD GEACCEPTEERD ALS

 SYMBOOL VOOR DE VERIJZZENIS.

HET PAASVUUR.

Het Paasvuur is waarschijnlijk van voorchristelijke origine, mogelijk uit de Oudsaksische godsdienst en de Germaanse mythologie of overgenomen van andere Indo-Europeanen, maar kreeg na de kerstening een christelijke invulling als het licht van Pasen en een teken ven de verrijzenis van de Zoon van God, het licht van de wereld.

De noordgrens van het gebied waarin dit volksgebruik plaatsvindt, loopt door Denemarken en de zuidgrens door Zwitserland en Oostenrijk.

Het oosten van Nederland is de westgrens en de oostgrens loopt oostelijk van de Harz.

Maar ook buiten dit gebied worden paasvuren ontstoken.

Oorspronkelijk was dit gebeuren vaak een eerbetoon aan de godin Ostrea op haar gewijde offerplaatsen (zie Paashaas en eieren), werd het vuur een symbool van de overwinning op de dood door Christus Verrijzenis met Pasen.

Het aansteken van een paasvuur is een oud gebruik waarvan verondersteld wordt dat het een voorchristelijke oorsprong heeft. De oudste schriftelijke bronnen over de paasvuren  dateren uit 1559.

Het paasvuur zou voor vruchtbaarheid zorgen. Mensen dansten rond het vuur, dronken lokale alcoholische dranken en er vonden vele uitspattingen plaats.

In de 17e eeuw werd door de kerken een poging gedaan om deze traditie te beëindigen, maar toen dit geen succes bleek te hebben werden de vuren gekerstend. De kerk maakte van het paasvuur aansteken, het aansteken van de paaskaars. In Duitsland wordt op de paasvuren ook een pop of figuur als Judas Iskariot en een heks symbolisch verbrand.

Ook kent men in Duitsland nog de Germaanse vuurraderen van de nachtevening gebruikelijk die aan het nog algemener verspreide paasvuur verwant zijn: brandende houten raderen worden van een berg afgerold.

Op een postzegel uit 1937, uit Ierland is Sint Patrick afgebeeld die voorbereidingen treft voor een paasvuur.

Deze postzegel is gewijd aan de kerstening van Ierland in de 5e eeuw.

Op Stille Zaterdag wordt tijdens de paasvigilie uit een steen vuur geslagen voor de kerken (Latijnse ritus) als het symbool van het licht van de verrijzenis.

Aan het eind van de 20e eeuw kwam het gebruik van paasvuur onder druk te staan door strenge milieuvoorschriften. De bergen snoeihout werden aangevuld met alles wat branden kon, zo ook autobanden. Een verbod op paasvuur bleek niet haalbaar. 

Nu wordt het opbouwen van de stapel brandhout gecontroleerd door de gemeente en de brandweer.

Ook bij extreme  droogte en het gevaar van natuurbranden worden deze feesten vaak stilgelegd.

In veel plaatsen is het paasvuur traditie geworden, mensen verzamelen zich op een centraal punt en trekken met muziek naar de paasweide, waar als de duisternis is gevallen het paasvuur wordt ontstoken.

 

Helaas ontgaat de meeste mensen de betekenis achter het paasvuur de christelijke invulling ervan; de Verrijzenis van de Zoon van God.

PAASWAKE.

De paaswake, paasdienst op paasvigilie is een christelijke  liturgie die begint bij zonsondergang en eindigt bij zonopgang tijdens de nacht van paaszaterdag op Pasen.

Herdacht wordt dat Jezus in deze nacht opstaat uit de dode. 

De paaswake is het feest van het licht, het feest van het water en het feest van de vreugde om Jezus verrijzenis.

DE KATHOLIEKE TRADITIE.

In de late avond wordt het Licht, als teken voor Christus, feestelijk binnengedragen in de kerk en bejubeld. Dit staat symbool voor de opstanding.

De viering is in de katholieke traditie een viering waarin een groot aan symbolen met elkaar gecombineerd worden.

* Duisternis, aan het begin van de viering is er geen enkel licht in de kerkruimte aanwezig. Duisternis staat ook voor het ontbreken van ordening.

* Licht, met name: nieuw licht. Het vuur voor de Paaskaars is net ontstoken. Licht brengt ordening en de chaos. Licht als symbool voor Christus: licht op de levensweg.

* Verspreiden van het licht.

De gelovigen steken hun eigen kaars aan met het vuur van de paaskaars. Dit laatste kan direct of indirect, men geeft het licht aan elkaar door. Als symbool voor Christus ook: het geloof verspreiden, het evangelie, de Blijde Boodschap, verspreiden.

Hierna wordt de paasjubelzang gezongen.

In sommige kerken wordt het doopwater gezegend en hernieuwen gelovigen de doopbeloften. Als er dopelingen zijn, worden deze gedoopt.

Maar het symbool van de verrezen Heer is de paaskaars die van nu af aan haar licht zal doen schijnen.

In de kaars zijn vijf wierookkorrels in kruisvorm gestoken; zij verbeelden de vijf wonden van Jezus in handen, voeten en hart.

 Laat een ieder geloven wat hij of zij gelooft; of het nu een oeroude traditie is en aangepast aan het geloof, het maakt niet uit. Zo moeten we tegenwoordig ook meer respect hebben voor andere geloven; waarin met Jezus niet zag als de zoon van God, maar als een profeet. Respect is de kern van geloof.