PAASHAAS EN EIEREN.

 

  EEN HEIDENSE TRADITIE VOOR 

VIERING VAN DE LENTE DIE DOOR

    BESTAANDE CHRISTELIJKE

  GELOVEN IS GEACCEPTEERD.

DE OORSPRONG VAN DE PAASHAAS.

In principe heeft de paashaas en de paaseieren niets te maken met wat wij vieren  met Pasen; de opstanding van Christus uit de dode.

De Paashaas is een fictieve haas die rond Pasen actief is. De Paashaas komt volgens negentiende-eeuwse aannames voort uit een Germaanse traditie voor het vieren van de lente en het nieuwe leven.

In de huidige tijd is deze haas een marketinginstrument geworden, en niet alleen hemzelf maar ook de daarbij horende paaseitjes in kleuren (verpakking) en smaken.

Er zijn chocolade afbeeldingen van de Paashaas te verkrijgen. Maar uiteindelijk blijft hij met de eieren, een belangrijk attribuut van het niet religieus Paasfeest.

In het Rooms-katholieke geloof werden de kinderen verteld dat de door de paasklokken de paaseieren werden gebracht.

De kerkklokken gingen na het luiden tijdens de mis op Witte Donderdag naar Rome om er de paaseieren op te halen.

Zij kregen vleugeltjes en vlogen zo door de lucht.

Omdat de de protestanten dit niet aansprak kreeg de paashaas bij hen een rol van eierenbrenger. 

DE KERK EN EEN HEIDENS RITUEEL.

De kerk zou Pasen over een heidens voorjaarsfeest heen hebben geplaatst, in een poging dit feest te kerstenen.

Deze theorie rondom de Germaanse mythologie is opgekomen in de Romantiek. Tegenwoordig gaat men er echter van uit dat de kennis van die mythologie is gebaseerd op allerlei twijfelachtige reconstructies en speculaties.

De paashaas is een verzonnen kinderritueel, met een pedagogisch karakter. Hij schenkt oorspronkelijk slechts eieren aan kinderen die zich goed gedragen. Mogelijk is het gebruik van de paashaas eveneens door Duitse migranten naar Nederland gebracht, zoals ook de kerstboom door de Duitsers, uit een Germaans ritueel, in Nederland is geïntroduceerd. In Duitsland wordt de paashaas namelijk al in 1682 genoemd, en het dier zag kans om gekleurde eieren te leggen.

Er is sprake van paaseieren in de christelijke traditie: bij de invoering van de vasten verbood de kerk om eieren te eten tussen Aswoensdag en Pasen. Deze eieren werden dan pas met Pasen opgegeten, waarbij de oudste gebruikt werden om te versieren.

Buiten het gebruik van de paashaas kent men in Duitsland ook nog andere dieren zoals; in Beieren een haan, een kip in Tirol, een vos in Thuringen en in Westfalen, en een koekoek in Hannover.

In Nederland zouden we kunnen kiezen voor een lammetje als symbool van de lente.

JOODSE TRADITIE.

In het joodse feest Pesach, waarin de uittocht uit Egypte wordt herdacht, wordt een hardgekookt en daarna gebraden ei neergelegd op de selderschotel, een schotel die op selderavond tijdens de vertelling over de uittocht uit Egypte op tafel staat, samen met onder meer drie matses (ongedesemde brood) en een gebraden botje van een lam.

Het lamsbot verwijst naar het lamsoffer dat de joden de avond van de uittocht brachten. Het gebraden ei staat symbool voor het feestoffer dat met Pesach werd gebracht.

In Nederland is het joodse woord Pesach overgenomen en werd het Pasen.

DE NAAM OSTERN EN EASTER.

De naam Ostara is te danken aan de Germaanse godin Eostre, ook wel Ostara genoemd, de door de Gebroeders Grimm veronderst6elde Germaanse vruchtbaarheidsgodin Eastra, waarvan het bestaan allerminst zeker is, die in overgeleverde mythologieën als half-krankzinnig en soms even bloeddorstig als vrijgevig is geafficheerd, vertoonde zich op aarde vaak in de vorm van een haas. Met name als de 'gekke' maartse haas in het paarseizoen aan het begin van de lente.

Het christelijke Pasen was in deze contreien oorspronkelijk haar lentefeest.

Pasen heet in het Engels ook nog steeds naar deze godin 'Easter'. 

Vandaar dat nog steeds de heidense haas in het van origine christelijke Pasen figureert.

De woorden Õstarun en Eostron en hun moderne equivalenten Ostern en Easter hebben dezelfde oorsprong en zijn afgeleid van het Oergermaanse woord voor het oosten.

Al deze vormen gaan terug op het Oergermaans ausstrõn, dat zelf nauw verwant is met het Litouwse woord voor dageraad, ausrà.

Vanuit taalkundig oogpunt lijkt het lentefeest dus vernoemd naar het opkomen of terugkeren van de zon. De dagen worden langer, het licht wint het weer van de duisternis en de lente begint.

                                              WENS U MOOIE PAASDAGEN.